close button
آیا می‌خواهید به نسخه سبک ایران‌وایر بروید؟
به نظر می‌رسد برای بارگذاری محتوای این صفحه مشکل دارید. برای رفع آن به نسخه سبک ایران‌وایر بروید.
جامعه مدنی

«آزادی‌های یواشکی»، یک ساله شد

۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴
آیدا قجر
خواندن در ۷ دقیقه
«آزادی‌های یواشکی»، یک ساله شد
«آزادی‌های یواشکی»، یک ساله شد
«آزادی‌های یواشکی»، یک ساله شد

هشتاد نفر از فعالان جنبش زنان با انتشار بیانیه‌ای٬ نخستین سال‌گرد آغاز به کار کمپین «آزادی‌های یواشکی» را تبریک گفته و حمایت خود را از آن اعلام کرده‌اند. در حال حاضر نزدیک به یک میلیون نفر به این کمپین پیوسته که عکس‌های بدون حجاب خود را برای صفحه‌ی آن در فیس‌بوک ارسال کرده‌اند. مسیح علی‌نژاد٬ روزنامه‌نگار مستقل ایرانی، بانی این کمپین است.

در بخشی از بیانیه فعالان جنبش زنان آمده: «یک سال از راه اندازی صفحه «آزادی‌های یواشکی زنان در ایران» گذشت. در این یک سال، زنان بسیاری با اعتقاد به حق انسانی خود، متحد و شجاعانه به حجاب اجباری «نه» گفتند و تصاویر بدون حجاب خود در کوچه و خیابان را به نشانه همراهی با هدف این کمپین، به صفحه «آزادی‌های یواشکی» فرستادند. تعدادی از زنان معتقد به حجاب نیز با ارسال تصاویر خود از حق انتخاب پوشش زنان ایران دفاع کردند».

در تصاویر ارسال‌شده برای این کمپین٬ عکس‌هایی از زنان با حجاب نیز وجود دارد که هدف‌ خود را از پیوستن به «آزادی‌های یواشکی» حمایت از «اختیاری» بودن حجاب برای زنان ایرانی عنوان کرده‌اند.

«آزادی‌های یواشکی»، یک ساله شد

یکی از تصاویر مربوط به زنی با پوشش چادر است که در توضیح عکس خود نوشته: «هیچکس منو اجبار نکرده چادری باشم. ازمانی که چشم باز کردم در زمان شادروان شاه پهلوی مادرم را با چادر دیدم ودر آن زمان ها رشد پیدا کردم وتا امروز حجاب داشتم .اما نکته اینجاست حاکمان فعلی زور میگن تمام دلخوشی رو از این جوانان گرفتند و به عناوین مختلف آزارشون میدن واین حجاب شده معضل .در هر حال مخالف اجبارم».

امضاکنندگان این بیانیه در ادامه ضمن اعلام حمایت از تمام زنانی که به این کمپین پیوسته‌اند٬ «آزادی‌های یواشکی» را باعث ایجاد زمینه‌ای برای «بلندتر شدن فریاد زنان» دانسته که می‌خواهند «از حق مالکیت بر تن خود و آزادی انتخاب در پوشش بگویند و به توقیف صدای خود اعتراض کنند. این زنان٬ بلند و رسا در خانه‌ها و فضاهای عمومی خواندند و صدایشان را به گوش جهان رساندند. کمپین آزادی‌های یواشکی٬ جلوه‌ای واقعی از مبارزه زن ایرانی در بازپس‌گیری حقوق از دست رفته و آزاد کردن صدا و تن تصاحب‌شده‌ی اوست».

«آزادی‌های یواشکی» در ابتدای فعالیت خود تنها به موضوع حجاب زنان ایرانی اختصاص داشت. زنانی که در بیشتر تصاویر روسری‌ها را به همراه موهایشان به دست باد سپرده‌ و نوشته‌اند: «روسریم رو به دست باد می سپارم اما خودم را هرگز». 

در چند ماه اخیر اما جدای از بحث حجاب٬ ممنوعیت صدای زن نیز توسط این کمپین پیگیری می‌شود. از آن‌جایی که خوانندگی زن توسط جمهوری اسلامی ممنوع شده٬ این کمپین صدای زنان ایرانی را نیز منتشر می‌کند. امروز دخترهای جوان ۲۰ ساله تا زنان بالای ۵۰ سال تصاویر خود را بدون حجاب و صدای خود را بدون ممنوعیت برای «آزادی‌های یواشکی» ارسال می‌کنند.

این کمپین با گذشت یک‌سال توانسته نه تنها به رسانه‌های جهان رسیده بلکه به تریبون‌های نماز جمعه و بیلبوردهای تبلیغاتی داخل ایران نیز راه پیدا کرده است. 

در اردیبهشت ماه سال گذشته٬ کاظم صدیقی٬ امام جمعه موقت تهران در نماز جمعه گفت: «در برخی از نقاط شهرها گاهی روسری‌ها هم برداشته می‌شود و بی‌حجابی کامل دیده می‌شود و انواع بی‌حجابی در ماهواره و اینترنت به خانه‌‌ها راه پیدا می‌کند».

در پی این اظهارنظر٬ صدا و سیمای جمهوری اسلامی نیز خشم خود را از بانی این صفحه با پخش گزارشی ادامه داد. در این گزارش آمده بود که مسیح علی‌نژاد در لندن و مقابل چشمان پسرش مورد تجاوز سه مرد قرار گرفته.

علی‌نژاد نیز در واکنش به این ادعا٬ ویدیویی از خود در حال آوازخوانی منتشر کرد و گفت که با انتشار صدای خود می‌گوید: «از این طریق خواستم بگویم که من در لندن امن هستم ولی در کشور خودم نمی‌توانم همین کار ساده را انجام دهم. چرا؟ چون شما به شعور ما٬ به رویاهای‌مان و به همه چیزمان تجاوز کردید». برخورد محافظه‌کاران اما به این‌جا ختم نشد. وحید یامین‌پور٬ مجری صدا و سیما [از هواداران محمدتقی مصباح‌یزدی] نیز علی‌نژاد را «فاحشه» خواند. علی‌نژاد با کمک گیتی پورفاضل٬ وکیل خود از یامین‌پور به دستگاه قضایی ایران شکایت کرد اما دادسرا هرگز به آن رسیدگی نکرد. در مقابل اما الهام چرخنده در نامه‌ای به این روزنامه‌نگار٬ او را «خائن به دین» و «ملعبه دست رسانه‌های خارجی» دانست: «کاش می‌شد خواهرانه سیلی به صورتت می‌زدم».  

ستاد "احیای امر به معروف و نهی از منکر شهر اندیشه‌" نیز در ادامه‌ی موضع‌گیری‌ها علیه این کمپین بیلبوردی تبلیغاتی به نمایش گذاشت که در آن آزادی‌های یواشکی را «بی‌قانونی یواشکی» تعبیر کرده بود.

سایت "صراط" نیز در گزارشی هدف این کمپین را «ترویج بی‌حجابی» دانست: «این کمپین با انتشار عکس چهره‌های شناخته‌شده گاه از بین طیف‌های سنتی جامعه ایران که اعلام می‌کنند با حجاب اجباری مخالفند، به فرهنگ‌سازی ضد حجاب می‌پردازد». 

این سایت با انتشار برخی از عکس‌های مربوط به این کمپین٬ صاحبان عکس را افرادی معرفی کرد که «کشف حجاب» کرده‌اند. در عین‌حال اما «حجاب اختیاری٬ حق زن ایرانی» روی پرچم جمهوری اسلامی در سر در یکی از مدارس ایران نصب شد. 

«آزادی‌های یواشکی»، یک ساله شد
صدای زنانی که به اجبار تن به حجاب داده‌اند اما از مرزهای ایران فراتر رفت. در ماه‌های اخیر بسیاری از رسانه‌های معتبر دنیا از این کمپین و اجباری بودن حجاب در ایران نوشته‌اند. سی‌ان‌ان، گاردین، رپوبلیکا، کوریر دلاسرا، ووگ٬ رسانه‌های نروژ، سوییس، آلمان٬، کانادا٬، هند، مجارستان و کره‌ جنوبی در گزارش‌های خود عنوان کردند که زنان ایرانی با پیوستن به این کمپین به حجاب اجباری اعتراض می‌کنند و خواهان اختیاری بودن حجاب در کشور خود هستند. این کمپین برنده‌ جوایز متعددی شده که آخرین آن جایزه حقوق زنان «تشکل ژنو برای دموکراسی و حقوق بشر» است.

آزادی‌های یواشکی منتقدان بسیاری نیز دارد. از روز راه‌اندازی آن٬ برخی به «یواشکی» خواندن شدن «آزادی» انتقاد کردند، برخی گفته اند این صفحه سطح مطالبات زنان را مبتذل و سطحی کرده و مشکل اصلی زنان ایرانی این نیست، برخی هم اعتقاد دارند چنین حرکت های علاوه بر خشمگین کردن تندروها، ممکن است امنیت افراد را به خطر بیندازد و برخی دیگر نیز با راه‌اندازی صفحه‌های مشابه برای مردان٬ این کمپین را به تمسخر گرفتند. گروهی نیز از مصاحبه‌های علی‌نژاد با مجله‌هایی مانند «ووگ» که به دنیای مد تعلق دارد٬ انتقاد کرده‌اند.
این کمپین که ۳ می ۲۰۱۴ (۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۳) راه‌اندازی شد٬ در صفحه‌ی آزادی یواشکی چنین معرفی شده: «این صفحه متعلق به هیچ گروه و جریانی نیست. صفحه دغدغه‌های زنان داخل ایران است و عکس‌ها تماما مربوط به عکس‌هایی از شهرهای مختلف ایران است که زنان خودشان می‌فرستند. تمامی دختران و زنان ایرانی در زادگاه‌شان گرفتار محدودیت‌های اجتماعی و قوانین بازدارنده هستند و در انتخاب پوشش آزاد نیستند. اما با وجود تمام این محدودیت‌ها گاهی خودشان آزادی‌هایی را تجربه می‌کنند که برای لحظه‌ای از بند این حصارها رها می‌شوند. این صفحه فقط همین لحظه‌ها را ثبت می‌کند تا دست یابی زنان به حق انتخاب پوشش. آزادی‌های یواشکی زنان در روایت‌های این صفحه آشکار می‌شود». آزادی پوشش یکی از اصل‌های حقوق بشر است.

زمزمه‌های "حجاب اجباری" از همان روزهای نخست سقوط سلطنت پهلوی و روی کار آمدن جمهوری اسلامی از سوی مقامات مختلف ابراز می‌شد تا آن‌که بالاخره در سال ۱۳۶۲ فرمان اجباری شدن حجاب تصویب و قانونی شد. پیش‌تر اما در روز جهانی زن [۸ مارس] سال ۱۳۵۷ بزرگ‌ترین تظاهرات اعتراضی زنان برگزار شده بود که طی ان ده‌ها هزار زن ایرانی شعار می‌دادند: «ما انقلاب نکردیم تا به عقب برگردیم». آیت‌الله منتظری نیز در همان روزی که محمدرضا و فرح پهلوی ایران را ترک می‌کردند به روزنامه‌ی کیهان گفته بود: «زن نباید در جامعه لخت باشد که وسیله‌ شهوت‌رانی قرار گیرد». از آن به بعد مذهبیون زنانی را که روسری و چادر به سر نداشتند «لخت» می‌خواندند. از سال ۶۲ به بعد نیز مقرر شد «زنانی که بدون حجاب شرعی در معابر و انظار عمومی ظاهر شوند به حبس از ۱۰ روز تا ۲ دوماه یا از ۵۰ هزار تا پانصد هزار ریال جریمه‌ی نقدی محکوم می‌شوند».

در یک سال اخیر اما "آزادی‌های یواشکی" در مقابله با این قانون٬ روزانه عکس‌ها و صداهای زنان ایرانی را "یواشکی" در شبکه‌های اجتماعی "آزاد" می‌کند. امضاکنندگان بیانیه‌ تبریک به این کمپین نیز در جشن یک‌سالگی آن شرکت کرده و در پایان بیانیه‌ی خود نوشته‌اند: «ما امروز در کنار این زنان شجاع یک سالگی «آزادی‌های یواشکی زنان در ایران» را جشن می‌گیریم و برای احقاق حقوق زنان ایران بیش از گذشته تلاش می‌کنیم ... در یک سالگی کمپین «آزادی‌های یواشکی»، با آرزوی بالندگی و استواری این نهال نوپا، دست همه کسانی را که به انسانیت و برابری انسان‌ها معتقدند می‌فشاریم، و از آن‌ها می‌خواهیم که ما و زنان ایران را در این مسیر ناهموار تنها نگذارند. جامعه ایران هرگز به برابری و آزادی دست نخواهد یافت مگر آنکه صدا و خواسته نیمی از جامعه، یعنی زنان، شنیده و به رسمیت شناخته شود.

از بخش پاسخگویی دیدن کنید

در این بخش ایران وایر می‌توانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راه‌اندازی کنید

صفحه پاسخگویی

ثبت نظر

بلاگ

محمدرضا مقتدر، مؤلف کتاب باغ‎های ایرانی

۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۴
اندیشه
خواندن در ۲۵ دقیقه
محمدرضا مقتدر، مؤلف کتاب باغ‎های ایرانی