افکار عمومی ایرانیان و مسئله عربستان، تحلیل یک نظرسنجی

با وجود اعلام رسمی مسئولان ایرانی که خبر تجاوز ماموران پلیس عربستان به دو نوجوان ایرانی دروغ بوده و تنها تعرض و بی حرمتی صورت گرفته، کماکان بحث ها درباره چگونگی برخورد افکار عمومی با این مسئله در جریان است.

پیش از این در یک نظرسنجی ما از مخاطبان بخش فارسی ایران وایر پرسیده بودیم که "به نظر شما برخورد مردم ايران با اتهام تعارض جنسى به دو نوجوان ايرانى در فرودگاه جده چگونه بايد باشد؟"

در واکنش به این سوال، 37 درصد مخاطبان گفته اند که بهترین راه، "فشار بر دولت و تقاضاى اشد مجازات براى متهمين، و مشارکت فعال و داوطلبانه برای قطع سفر حج عمره، ولو به قيمت تيره تَر شدن روابط ايران و عربستان" است. این گزینه حداکثری نشان دهنده خشم جامعه از وقوع چنین حادثه ای است.

26.1 درصد هم این گزینه را انتخاب کرده اند که بهترین راه "فشار بر دولت براى پیگيرى ديپلماتيك موضوع بدون اينكه به روابط دو كشور ايران و عربستان صدمه بزند."

جمع این دو گزینه یعنی اینکه بیش از 63 درصد خواهان رسیدگی به این پرونده و تعیین تکلیف هستند. با این وجود 31.9 درصد مخاطبان این گزینه را انتخاب کرده اند: "مطرح كردن و بزرگ نمایى اين موضوع از طرف دولت و ائمه جمعه، در شرايطى كه ايران و عربستان در حال رقابت در يمن، عراق، بحرين و كل منطقه هستند، مشكوك است. مردم بايد با احتياط با اين موضوع برخورد كنند." این میزان رای قابل توجه است.

در روزهای اخیر، جنجال گسترده ای در شبکه های اجتماعی مجازی پیرامون این موضوع رخ داد، انبوهی از جوک و خبرهای نژادپرستانه در وایبر و شبکه های مشابه رد و بدل شد، رسانه های فارسی زبان به ویژه رسانه های مخالف دولت به شدت بر آتش این تنور دمیدند ولی کماکان حدود یک سوم مخاطبان تحت تاثیر این فضا قرار نگرفته و عقیده خاص خود را درباره این موضوع داشته اند.

5.1 درصد مخاطبان هم هیچکدام از این گزینه ها را انتخاب نکرده اند. در عین حال برخی مخاطبان ایران وایر در بخش نظرات این نظرسنجی به ابراز نظر درباره این سوژه پرداخته اند.

یک کاربر از اینکه ایرانی ها در حوادثی مشابه کهریزک که بحث تجاوز به افراد بازداشت شده مطرح بود، واکنشی نشان ندادند، انتقاد کرده است.

درخواست به مشارکت مدنی برای تحریم حج و هزینه کردن مخارج آن در مواردی چون ساخت خانه سالمندان، ایتام و گسترش مراکز آموزشی و خیریه چندین بار از سوی کاربران ایران وایر توصیه شده است.

برخی هم درآمد کلان نهادهای حکومتی ایران از رفت و آمد زائران به حج اشاره کرده و گفته اند که این تجارت کلان اجازه تصمیم گیری موثر به مسئولان ایرانی را نمی دهد.

یک کاربر هم با اشاره به اینکه "وقتی یه جوون تحصیل کرده رو میبینم از روی ناچاری حاضر به فروشندگی شده و همون کار فروشندگیم گیرش نمیاد گریم میگیره یا یه بچه ای که سر چهارراه با التماس می خواد چیزی بفروش رو میبینم گریم میگیره" خواسته که ایرانیان به جای این سفرها، به کمک به نیازمندان داخلی توجه کنند.

یک کاربر هم به کنایه نوشته که بهترین اقدام برای مقابله به مثل این است که "سفیر عربستان رو تحویل کهریزک بدیم."

در مجموع کامنت های مطرح شده نیز مخالفت با حکومت عربستان سعودی چه از جانب کسانی که موافق جمهوری اسلامی هستند و چه از جانب کسانی که مخالفتی ابراز نکرده اند، یک وجه مشترک است.

نمونه هایی چنین کوچک از افکار عمومی ایرانیان به خوبی نشان می دهد که نه تنها در سطح سیاسی، بلکه در سطح اجتماعی نیز مسئولان دو کشور ایران و عربستان با دشواری ها و پیچیدگی های بسیار زیادی برای به وجود آوردن یک بستر ذهنی مشترک برای حل مشکلات موجود مواجه هستند.

در سال های اخیر، تحت تاثیر رویدادهای منطقه ای و داخلی، افکار عمومی دو کشور متاثر از تبلیغات سیاسی روز بروز بدبین تر شده اند، این بدبینی در ماجرای فرودگاه جده به اوج رسید ولی این نقطه اوج، کمک مهمی به تخلیه انرژی منفی موجود نکرده است، این انرژی منفی را می توان همه جا حس کرد، در لابلای خبرها، کامنت ها، نوشته ها و حرف و گفت و گوهای روزمره مردم دو کشور.