میوه‎های قاچاق خارجی در بازار، باغ‎داران داخلی در زیان

مشهد- سهیلا شیروی، شهروند خبرنگار

بر اساس سیاست های دولت در سال های اخیر در جهت رونق تولیدات داخلی و هم چنین ایجاد مشوق های اقتصادی برای جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها، وزارت جهاد کشاورزی گسترش باغات و افزایش میزان تولید سالانه میوه جات را در دستور کار خود قرار داده است. این افزایش اما چند سالی است به کابوس نبود مشتری و بازار مناسب و نیز متضرر شدن کشاورزان و باغ داران بدل شده است. باغ‎دار به امید حمایت از فروش مناسب، اقدام به تولید محصول می‌کند اما در بیش تر مواقع به ناچار ضرر و زیان را به جان می‌خرد.

زیان ناشی از عقب ماندن در رقابت با میوه های وارداتی که طعم و مزه مناسبی ندارند اما مورد اقبال برخی خریداران هستند، این روزها برای باغ‌داران کشور بیش تر از شیوع آفات و بیماری ها یا تخریب محصول بر اثر بارش ناگهانی تگرگ شده است.

ورود میوه‌های قاچاق از سال‌های قبل وجود داشته است و هرساله این میوه‌ها به کشور وارد می‌شوند اما در چند سال اخیر شاهد ورود لجام گسیخته انواع میوه‌های خارجی به صورت قاچاق بوده ایم. ورود چنین میوه‌هایی به کشور علاوه بر این که بازارهای داخلی را قبضه کرده و سود کلان واردات آن به جیب تعداد معدودی می رود، عرصه را به باغ‎داران داخلی و مصرف‌کنندگان تنگ کرده‌ و باعث می‌شود محصول به چندین برابر قیمت دست مصرف کننده برسد در حالی که به نازل ترین قیمت از باغ‎دار خریداری می شود.

آن گونه که رییس اتحادیه میوه و سبزی فروشان می گوید، در حال حاضر بیش ترین میوه قاچاق در بازار، پرتقال مصری، انگور شیلی، گلابی چینی، لیموترش برزیلی، سیب سبز فرانسوی و آواکادوی ترکیه ای است؛ میوه هایی که نمونه های ایرانی اکثر آن ها در کشور به وفور یافت می شود.

این در حالی است که سال گذشته باغ‏داران محصولاتی مانند سیب، پرتقال و یا انگور را که در نقاط مختلف کشور تولید کردند، روی دست‎شان ماند و متحمل ضرر و زیان فراوانی شدند؛ به طوری که سال گذشته یک باغ‎دار سی سختی در استان کهگیلویه و بویراحمد بعد از ضرر میلیونی، بیش از 300 اصله درخت سیب خود را با بیل میکانیکی از جای درآورد.

به گفته او، تعداد زیادی از کشاورزان سی سخت نیز درختان چندین ساله و ثمری خود را از جای درآوردند تا شاهد زیان بیش از این نباشند.

در اسفند ماه سال گذشته، پیرو بخش‎نامه «علیرضا جمشیدی»، رییس سازمان تعزیرات حکومتی کشور مبنی بر مبارزه جدی با قاچاق میوه‌های خارجی، گشت‌های مشترک به منظور برخورد با میوه‌های خارجی قاچاق توسط این سازمان و سایر ارگان های مرتبط راه اندازی شدند و در میادین میوه و تره بار مقادیر زیادی از این میوه های قاچاق را جمع آوری و نابود کردند. ولی با این حال، هم‎چنان شاهد فروش این میوه‌ها در مغازه‌ها و خرده‌فروشی‌های سطح شهر هستیم.

مشاهدات میدانی نشان گر آن است که بعد از این که تمام مسوولان بخش‌های مرتبط برای مبارزه با قاچاق میوه جدیت قابل توجهی از خود نشان دادند و حتی اقداماتی برای نابودی میوه‌های قاچاق انجام شد، دوباره این میوه‌ها به صورت چراغ خاموش و در سطحی کم تر دوباره در مغازه‌ها خودنمایی می‌کنند.

برای تصدیق این ادعا تنها کافی است سری به میوه فروشی های مناطق شمالی و حتی میانی شهر زده و برای خرید این میوه‌ها تقاضا داشته باشید؛ محصولاتی که به صورت قاچاق به کشور وارد می‌شوند و با قیمت گران و سه برابر قیمت جهانی به مصرف کننده عرضه می‌شوند، به آسانی در دسترس همگان است.

یک فروشنده‌ میوه در خیابان «وزرا» تهران در حالی که میوه ها را در جعبه‌های مخصوص می‌چیند تا شکل و شمایل آن ها برای فروشنده جذاب باشد، می‌گوید: «درست است که میوه‌های خارجی طعم و مزه میوه های ایرانی را ندارند اما مردم بهتر آن ها را می‌خرند زیرا بالا و پایین جعبه یک دست است، ضایعات ندارد و همه میوه‌ها هم یک اندازه هستند.»

«فرید» 35 ساله، مشتری یک مغازه میوه فروشی که اکثر اجناس آن از میوه های خارجی است، در حالی که میوه‌ گلابی‌شکلی به نام «پاملو» را که به اندازه دو سه برابر گلابی است در نایلون می گذارد، می گوید: «ذائقه همه مردم با چنین میوه‌هایی سازگار نیست و شاید تنها یکی دو درصد مردم قادرند این میوه‌های گران قیمت را خریداری کنند و آن هم نه به دلیل طعم و مزه که صرفا به دلیل لوکس بودن و رنگارنگی آن.»

«حسین مهاجران»، رییس اتحادیه فروشندگان میوه و تره بار می‌گوید: «عرضه میوه قاچاق از تهران به سایر شهرستان ها رفته است. هم چنین مشاهده می‌شود که برخی از عرضه کنندگان میوه‌های قاچاق به صورت مویرگی این میوه‌ها را درمغازه‌های سطح شهر توزیع می‌کنند.»

«محمودی»، رییس اتحادیه بار فروشان هم معتقد است که نحوه برخورد با فروشندگان میوه قاچاق مناسب نیست زیرا آن ها را تنها جریمه می‌کنند: «برای حذف میوه قاچاق باید با سردخانه های احتمالی نگه دارنده نیز برخورد کرد.»