کمتر کسی است که از تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین بیخبر باشد. هر چند گروههای تندروی سیاسی و شماری از مذهبیون افراطی در تمام جهان یافتههای علمی را انکار میکنند، اما این انکار به معنی بیخبری از موضوع تغییرات اقلیمی و تلاشهای جهانی برای کاهش تولید گازهای گلخانهای نیست.
یکی از این تلاشهای جهانی آذرماه سال گذشته در پاریس خود را به نمایش گذاشت. سران کشورهای جهان دور هم جمع شدند و در نهایت به توافقی رسیدند که تولید گازهای گلخانهای را کنترل کنند. نشست پاریس ماههاست به پایان رسیده اما پیگیری وعدههایی که در آن مطرح شده گویا پایانناپذیر است. اگر به یاد بیاوریم که خانم معصومه ابتکار، معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان محیطزیست چه وعدههایی داده بود، میتوانیم این سوال را بپرسیم که برای عملی شدن آن وعدهها آیا تاکنون گامی، هر چند اندک، برداشته شده است؟ اما پیش از پاسخ به این پرسش نگاهی بیاندازیم به یک نمونه غربی.
پرسشگری آنان
کانادا از کشورهایی است که نشان میدهد نسبت به مسائل محیطزیست حساس است. چنان ادعایی گاهی با واقعیت (مثل اتلاف انرژی در ساختمانها) تطابق صد در صدی ندارد. اما به هر حال این کشور برای استقرار توسعه پایدار تلاشهایی انجام میدهد، نظیر تدوین استانداردهایی برای حفظ ارزشهای زیستشناختی در تغییر کاربری اراضی.
اخیرا روزنامه تورنتو استار مقالهای منتشر کرده و به نخستوزیر این کشور یادآوری کرده است که همین امروز برای محقق شدن وعدههای این کشور در نشست پاریس باید اقدام کرد. در غیر این صورت زمان از دست میرود و آن قول و قرارها عملی نخواهد شد. نویسنده این مقاله کوتاه رولی مونت پلیه، فعال محیطزیست و وبلاگنویس به این نکته اشاره میکند بر اساس وعده کانادا در نشست پاریس باید تا پایان سال ۲۰۳۰ انتشار گاز گلخانهای به ۵۲۴ مگاتن برسد.
در این مقاله آمده است: «واقعیت این است که تولید گازهای گلخانهای از ۷۲۶ مگا تن در سال ۲۰۱۳ به ۷۶۶ مگا تن در سال ۲۰۲۰ افزایش خواهد یافت.»
این وبلاگنویس نوشته است: «در نخستین گردهمایی فرمانداران استانها پس از انتخابات اخیر کانادا، دو تن از آنان نسبت به ایده افزایش مالیات کربن طفره رفتند. سایر شرکتکنندگان نیز تلاشی نکردند تا همتایان خود را در این راه متقاعد کنند و بدینترتیب از درخواست نخستوزیر برای مالیات بر کربن حمایتی صورت نگرفت.»
مونتپلیه معتقد است روسای استانها بیشتر روی منافع زودگذر و محلی خود متمرکز هستند. او در ادامه مینویسد: «من از نخستوزیر جاستین تورودو درخواست میکنم که سیستم مالیات بر کربن را نظیر مدل آلبرتا و بریتیش کلمبیا اعمال کند. قیمت محصولات کربی در آلبرتا ۲۰ دلار برای هر تن در از سال ۲۰۱۷ بالا خواهد رفت و در سال ۲۰۳۰ به ۳۰ دلار میرسد.»
این فعال محیطزیست ادامه میدهد: «این تصمیم یکجانبه ممکن است نگرانیهایی را به وجود بیاورد از جمله این که رابطه فدرالی استانها را بهم بزند. اما برای تلطف فضا راههایی وجود دارد، مثل حمایت از پروژههای سبز با انتقال صدها میلیون دلار به استانها. بامزه اینجاست که پول چگونه دوستانتان را دوباره به سمت شما میآورد.»
سکوت ما
اخطار و درخواست یک وبلاگنویس کانادایی شاید برای مخاطب ایرانی چندان اهمیتی نداشته باشد. اما روش او میتواند قابل توجه باشد وقتی که ماجرا را با وضعیت خودمان در ایران مقایسه کنیم.
خانم ابتکار در نشست پاریس وعده عجیبی داد و کاهش تولید گازهای گلخانهای را به برداشته شدن تحریمها مرتبط دانست: «بر اساس هماهنگیهای دستگاههای مختلف و تصمیم دولت چهار درصد کاهش انتشار گازهای گلخانهای در برنامه جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته و به این اجلاس اعلام شده است که در صورت رفع کامل تحریمها و همکاریهای بینالمللی این رقم به دوازده درصد افزایش خواهد یافت.»
بر اساس گزارش مرکز مطالعات اتحادیه اروپا، در سال ۲۰۱۴ ایران بیش از ۶۱۸ مگاتن گاز گلخانهای دیاکسید کربن تولید کرده و در رده نهم جدول جهانی ایستاده است (بر همین اساس، کانادا یازدهمین کشور است).
بعد از آن که دولت حسن روحانی روی کار آمد وعده داده شد طرحهایی برای بهبود وضع محیطزیست به اجرا در آید از جمله ۲۰۰ پروژه در قالب بهبود مدیریت محیطزیست خلیجفارس که پیشبینی میشود تا سال ۲۰۱۸ (یا حداکثر تا دو سال بعد از آن) ۷۰ درصد آلودگیهای نفتی در هوا، دریا و زمین کاهش یابد. این پروژهها چقدر پیشرفت داشتهاند؟ رسانههای ایران تا چه میزان وعدههای زیستمحیطی دولت را جدی میگیرند؟ حالا که توافق هستهای انجام شده، آیا خانم ابتکار و تیم او قدمی برای تحقق حرفهای گفته شده در پاریس برداشتهاند؟ اگر پاسخ مثبت است چرا انعکاس رسانهای پیدا نمیکند؟ و اگر جواب منفی است چرا رسانهها در این ارتباط سکوت پیشه کردهاند؟
تا زمانی که مطالبات زیستمحیطی پیگیری نشود، وضعیت ایران بهبود پیدا نمیکند. وظیفه اصلی این پیگیری به دوش تشکلها و مهمتر از آنان رسانهها بار سنگین این مسئولیت را باید به دوش بکشند که زمانی قرار بوده رکن چهارم دموکراسی باشند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر