فیلم «مریخی» ساخته ریدلی اسکات با بازی مت دیمون به شکل سهبعدی در سینماهای کشورهای غربی به نمایش درآمده و با استقبال مردم هم مواجه شده است. این فیلم بر اساس رمانی از اندی ویر نوشته شده. نویسنده این رمان را در سال ۲۰۱۱ ابتدا در سایتش و سپس در کتابفروشی آمازون منتشر کرد، اما بعد که مورد استقبال قرار گرفت، یک ناشر معتبر امتیاز آن را خرید و منتشرش کرد و در فهرست کتابهای پرفروش نیویورک تایمز هم در جایگاه دوازدهم قرار گرفت.
در «مریخی» مارک وتنی، یکی از فضانواردان فضاپیمای «آرس ۳» در ششمین روز سفر به مریخ گرفتار طوفان میشود. همکارانش که گمان میبرند او جانش را از دست داده، مارک را به حال خود وامیگذارند و به سوی کره زمین بازمیگردند. داستان نمایانگر تلاش مارک وتنی برای زنده ماندن در کره مریخ است. یک داستان علمی – تخیلی که سهم علم در آن بیشتر از تخیل است.
خبر دارم که امیر نادری، کارگردان نامآشنای سینمای ایران سالها پیش قصد داشت فیلمی بسازد درباره یک فضانورد که همکارانش او را در کره ماه جا میگذارند. امیر نادری این فیلم رانساخت و حالا بعد از بیست سال سینمای هالیوود این ایده را روی پرده برده است.
به دلیل ارادهگرایی هالیوودی و به خاطر خوشخیالی عجیبی که در این فیلم وجود داشت و این تصور را به وجود میآورد که ما میتوانیم حتی در کره مریخ هم یکتنه سیبزمینی بکاریم و آنجا را هم با فضولات صنعتیمان به زبالهدانی تبدیل کنیم، اواسط فیلم از سالن سینما بیرون آمدم.
به چند تا کره زمین نیاز داریم؟
با وجود همه این ضعفها و از جمله مونولوگها و پرگوییهای کسالتبار مت دیمون، فیلم «مریخی» مرا به فکر فروبرد. به راستی چه اتفاقی افتاده است که بعد از کشف منظومهها و سیارات جدید، انسان از کره خاکی دل کنده و چشم به آسمان دوخته با این امید که سیاره تازهای که تا حدی برای او قابل سکونت باشد پیدا کند؟ ناسا قصد دارد در یک پروژه بینالمللی در قدم اول بخش کوچکی از کره ماه را برای به دست آوردن انرژی و کاوشهای فضایی قابل سکونت کند و سپس با استفاده از این تجربه به سوی مریخ رهسپار شود. آیا واقعاً کره زمین برای نیازهای ما کافی نیست؟ ما به چند تا کره زمین نیاز داریم؟
من با این فکرها مشغول بودم که ۲۷ اکتبر در نشریه «نیچر کلایمت چنج» پژوهشی منتشر شد مبنی بر اینکه چنانچه گازهای گلخانهای کاهش پیدا نکنند، برخی از مهمترین شهرها در حاشیه خلیج فارس و شهرهای ساحلی جنوب ایران غیر قابل سکونت خواهد شد.
برای اندازهگیری درجه حرارت یک مکان قابل سکونت ظاهراً دماسنجی به کار میرود که دمای هوا را بر اساس میزان تعریق بتواند اندازهگیری کند. «دمای لامپ مرطوب» (WBT) یا «دمای تر» مکان اگر از ۳۵ درجه سانتیگراد تجاوز کند، آن مکان برای زندگی مناسب نیست.
بالاتر از ۳۵ درجه سانتیگراد
سه پژوهشگر به نامهای جرمی پل و لویولا مریماونت از دانشگاه لسآنجلس و فاتح الطاهر از مؤسسه فنآوری ماساچوست بر اساس «دمای تر»، قابلیت سکونت کشورهای حاشیه خلیج فارس و شهرهای ساحلی جنوب ایران را بررسی کردهاند و به این نتیجه رسیدهاند که در اثر گرمایش زمین در حال حاضر «دمای تر» شهرهایی مانند ابوظبی و دوبی و دوحه و ماهشهر به ۳۵ درجه سانتیگراد و به حد تحمل انسان نزدیک شده است. اگر دما همچنان افزایش پیدا کند، به زودی این شهرها غیر قابل سکونت خواهند شد. این به چه معناست؟ آیا به زودی شهرهای مهم کشورهای حاشیه خلیج فارس و شهرهای ساحلی جنوب ایران مثل بندر ماهشهر به جایی مثل مریخ تبدیل میشود؟ توجه کنید که نماهای دور فیلم «مریخی» را که میبایست نمایانگر طبیعت مریخ باشد در کشور اردن فیلمبرداری کردهاند. هر اردنی فقط ۱۵۰متر مکعب آب در سال در اختیار دارد، در حالیکه سازمان ملل اعلام کرده که معیار کمآبی ۵۰۰ متر مکعب در سال به ازای هر نفر است.
پژوهشگران یاد شده هشدار دادهاند که اگر کشورهای حاشیه خلیج فارس و ایران برای کاهش گازهای گلخانهای و آلندههای کربنی تدبیری نیندیشند، به زودی مسلمانان نمیتوانند برای حج به مکه بروند. این بخش از این خبر در رسانهها برجستهتر شد. اگر نظر مرا بخواهید، این پژوهشگران بر عرق مذهبی مسلمانان تکیه کردهاند. پیامشان هم این است: اختلافات مذهبی را کنار بگذارید و به جای نزاع بر سر شیعه و سنی دور هم جمع بشوید و فکری کنید برای محیط زیستتان. البته این را هم باید در نظر گرفت که در آذر ماه سال گذشته کشورهای در حال توسعه از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس با کشورهای توسعه یافته بر سر میزان کاهش گازهای گلخانهای و آلایندههای کربنی به توافق نرسیدند. حالا نشست پاریس در سال ۲۰۱۵ قصد دارد یک معاهده جدید و الزامآور بینالمللی برای کاهش گازهای گلخانهای پیش روی دولتهای جهان بگذارد. پژوهش یاد شده هم در آستانه برگزاری نشست پاریس منتشر شده است.
مناسک حج در مریخ
اگر پیشبینی دانشمندان رنگ و لعاب سیاسی نداشته باشد و واقعاً تحقق پیدا کند، چه اتفاقی میافتد؟ بحران کمآبی را هم اگر به مشکل گرمایش زمین اضافه کنیم، آیا در آینده ساکنان کشورهای حاشیه خلیج فارس چشم به سکونت در مریخ میدوزند؟ موضوع خوبیست برای یک داستان علمی – تخیلی از جنس آخرین ساخته ریدلی اسکات بر اساس رمان اندی ویر.
هنگامی که فیلم «مریخی» در جشنواره فیلم تورنتو به نمایش درآمد، مت دیمون در نشست خبری این فیلم گفت: «این فیلم واقعاً خوشبینانه و امیدوارکننده است و نشان میدهد که بعضی وقتها میتوانیم در موقعیتهای سخت کارهای مهمی انجام دهیم.»
مشکل ما این است که موقعیتها سخت و بغرنج شده تا آن حد که انتظار میرود فاجعهای اتفاق بیفتد، اما کار مهمی انجام نمیشود.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر