مهندس امیر حسین پرتوی، شهروند خبرنگار، بوشهر
خانههای بافت تاریخی بوشهر با همه اهمیت و ارزشهای تاریخی و فرهنگیاش چندین سال است که در قالب پروژه نوسازی شهرداری تخریب میشوند. در سالهای اخیر تعداد زیادی از این خانهها در قالب این پروژه از بین رفته و با خاک یکسان شدند و جای آنها را خانههایی نوساز با معماری ناهمگون و غیراستاندارد گرفته است.
طبق اسناد موجود قدمت بافت تاریخی شهر بوشهر به دوره افشار باز میگردد و در این محدوده خانههای زیادی مربوط به دوره زندیه، قاجار و پهلوی اول و دوم وجود دارد. بخش زیادی از این بافت در ساحل خلیج فارس و خیابان ساحلی واقع شده بود، این بافت در تاریخ ۲۹ تیر ۱۳۷۸ با شمارهٔ ثبت ۲۳۶۰ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
در رابطه با ارزش و اهمیت بافت تاریخی مستندات بسیاری وجود دارد، همین چند روز پیش عبدالکریم مشایخی مدیر بنیاد ایران شناسی شعبه بوشهر در کارگروه تخصصی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر به اهمیت بسیار بالای بافت تاریخی بوشهر اشاره کرد و گفت: ۳۰ هزار سند خارجی مربوط به قدمت و جایگاه بوشهر جمعآوری شد. این بافت مربوط به دوره زندیه و قاجاریه است و دارای جایگاه ویژهای در سطح کشور است؛ در آن دوران بوشهر یکی از معتبرترین بنادر ایران بود. او هم در این جلسه به روند تخریب بناهای بافت تاریخی بوشهراشاره کرد و این روند را نگران کننده خواند.
این بافت تاریخی ۳۸ هکتار وسعت دارد و شامل محلههای دهدشتی، کوتی، شنبدی و بهبهانی است. بافتی که در دل خود بیشتر از یک هزار بنای تاریخی و قدیمی را جای داده بود. کوچههای تنگ و باریک این بافت و ساختمانهای زیبای مشرف به این کوچهها با پنجرهها و معماری و تزیینات خاص در ساحل دریای خلیج فارس به آن جلوه ای ویژه بخشیده بود. با این حال تخریبهای روزافزون این خانههای تاریخی در حال از بین بردن آن حال و هوای تاریخی است.
با این حال روند تخریب این بافت به میزانی تشدید شده است که آیتالله غلامعلی صفایی بوشهری امام جمعه بوشهر هم در این باره اظهار نظر کرده است، او در این باره به تسنیم گفته است: بسیاری از بناهای این بافت تاریخی تخریب شده و بناهای موجود نیز اگر تدبیری برایشان نشود به سرنوشت بدی گرفتار میشود. باتوجه به اینکه حفظ معماری سنتی در عرصه فرهنگ عمومی است، از این به بعد شورای فرهنگ عمومی استان و خود بنده به طور جد موضوع بافت قدیم را بررسی میکنیم.
بیشتر از ۹۰ درصد بناهای موجود در این بافت تاریخی املاک خصوصی و متعلق به مردم عادی است که آنها نیز به دلیل مشکلات موجود در پی تخریب این خانهها و نوسازی ملک خود به شیوههای جدید هستند. یکی از عمده ترین مشکلات موجود در این بافت تاریخی مشکلان مربوط به زیرساختهای شهری شامل تاسیسات آب و برق و گاز و فاضلاب است که در این محدوده از شهر به شدت فرسوده و ناکارامده است.
به همین دلیل نیز یکی از نیازهای اساسی برای بهبود شرایط این بافت نوسازی شبکه آب و فاضلاب و همچنین دفع آبهای سطحی در این منطقه است.
در نشست گارگروه تخصصی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر که چند روز پیش برگزار شد محمد حسن باستی معاون عمرانی استاندار بوشهر هم حضور داشت، او هم در این رابطه به بی برنامگیها و قدمت مشکلات در این زمینه اشاره کرد و گفت: اگر بافت تاریخی شهر بوشهر همواره مورد توجه مسوولان قرار میگرفت و درصدد حل مشکلات زیرساختی برمیآمدیم امروز با انبوهی از مشکلات در این بافت روبرو نبودیم. با وجود این که شرکت عمران و بهسازی بافت، شهرداری و میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان متولی بافت تاریخی هستند ولی به دلیل نبود انسجام و همکاری لازم امروز بافت تاریخی بوشهر شرایط مناسبی ندارد.
وی با اشاره به شرایط خاص بافت تاریخی و نیاز اعتباری برای بهبود این شرایط بیان کرد: شرایط استان بوشهر از نظر اعتباری آنقدر خوب نیست که یک باره برای حل مشکلات زیرساختی بافت وارد شود ولی دستگاههای مربوطه از جمله آب و فاضلاب، برق و گاز می توانند پروژه ها را به صورت فازبندی تعریف کنند.
با وجود این جلسه ها و این اظهارنظرها روند تخریب در این بافت تاریخی همچنان ادامه دارد و هر روز بخش جدیدی از این بافت ویران میشود.
در همین رابطه اسماعیل جاشویی فعال فرهنگی و عکاس که عکسهای بسیاری از بافت تاریخی بوشهر پیش و پس از تخریب بخشهای مختلف آن در فیسبوک خود منتشر کردهاست در یکی از مطالب خود در این باره با انتشار عکسی از تخریب یک خانه دیگر در این بافت نوشت: يكي ديگر از خانه هاي تاريخي بوشهر فرو ريخت. گاهي كوچه گردي ها به بن بست مي رسد. آوار خانه هاي تاريخي همچون جسد انسان به قتل رسيده هولناك و مانند صحنه يك جنايت رازآميز است. هر خانه در گذر زمان شاهد تولدها، زندگي ها و مرگ هاي بسياري بوده و نشان همه اين اتفاقات بر جاي جاي اين خانه ها احساس مي شود. با نابودي هر خانه تاريخي تمام اين خاطرات از بين مي روند.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر