پنج سال گذشت، دزد مجسمههای تهران معلوم نشد

فروزان دارابی، شهروند خبرنگار، لواسان

پنج سال پیش در بهار و تابستان سال 89 بود که روزنامه ها و خبرگزاریها پر شد از خبر دزدیده شدن مجسمه های تهران. طبق گفته مسئولان و رسانه ها در مجموع 12 مجسمه مختلف از گوشه و کنار شهر دزدیده شد و با وجود گذشت این همه سال هنوز نه خود مجسمه ها پیدا شدند و نه دزدان آنها شناسایی و دستگیر شدند.

در همین حال چند روز پیش در میدان صنعت شهرک غرب هم مجسمه جدیدی نصب شد که تنها یک روز دوام آورد و بلافاصله توسط ماموران شهرداری و سازمان زیبا سازی برداشته شد. به گفته وب سایتهایی که خبر این ماجرا را منتشر کردند به این دلیل این مجسمه برداشته شد که "در نگاه نخست به نمادی از یک انسان برهنه شبیه بود".

در رابطه با همین مجسمه برداشته شد جمال کامیاب رییس سازمان زیباسازی شهرداری تهران هم در گفتگویی اعلام کرد: برخی نسبت به انتخاب میدان صنعت برای نصب مجسمه مذکور اعتراض داشتند که همکاران بنده در نهایت برای برداشتن آن اقدام کردند تا نسبت به رفع ایراد و بررسی مکان جدید بررسی شود.

بر اساس اطلاعات موجود در وب سایت سازمان زیباسازی شهرداری تهران از ابتدای امسال تاکنون در مجموع 160 مجسمه و اثر حجمی مختلف در قسمت های مختلف پایتخت نصب شده است.

با این وجود هنوز هم موضوعی که در همه نشست های خبری و دیدارهای روسالی این سازمان با خبرنگاران برای رسانه ها جذاب و دارای اهمیت است موضوع بی نتیجه ماندن پیگیری دزدیدن 12 مجسمه به سرقت رفته تهران در سال 89 است.

خبرنگاران این موضوع را نه تنها در نشست های خبری مسئولان شهری بلکه از مسئولان و مقامات انتظامی هم همیشه جویا می شوند. با این حال در همه این سالها جواب های که مسئولان به سوالات در این باره داده اند این بود که سارقان مجسمه های تهران هنوز پیدا نشده اند.

دوازده اثری که در آن سال از سطح شهر تهران به سرقت رفت این موارد بود؛ مجسمه صنایع خاتم اثر حمید شانس در پارک ملت،مجسمه شهریار اثر علی قهاری از مقابل تئاتر شهر در تهران، دو مجسمه از دکتر شریعتی اثر حمید شانس در پارک شریعتی ، مجسمه مادر و فرزند اثر هژیر ابراهیمی در میدان صنعت، مجسمه باقرخان در خیابان شهرآرا و مجسمه ستارخان در خیابان ستارخان آثار شهریار ضرابی ، دو مجسمه انتزاعی از پارک خانه هنرمندان یکی اثر فاطمه امدادیان و دیگری اثر محمد مددی،مجسمه ابن سینا از عذرا عبدالنبی در پارک بهجت آباد، مجسمه گوساله در دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران و مجسمه برنزی از روحالله شمسیزاده در پارک استقلال تهران.

با رسانه ای شدن خبرسرقتهای سریالی مجسمه های پایتخت مسئولان شهرداری و انتظامی به موضوع واکنش نشان دادند. به عنوان مثال حسین ساجدینیا فرمانده پلیس تهران در آن روزها اعلام کرد:  پلیس تیم ویژهای را برای دستگیری سارقان و کسب علت سرقت سریالی مجسمههای تهران آغاز کرده است.

همچنین مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران هم از ضبط فیلم سرقت یکی از مجسمههای ربوده شده شهرداری توسط دوربینهای مرکز کنترل ترافیک خبر داد و گفت: شکایت شهرداری در مورد این موضوع تنظیم شده و همراه با مستندات از طریق اداره حقوقی در حال پیگیری و تحویل به نیروی انتظامی است.

از طرفی دیگر به گفته مسئولان وزن مجسمه های سرقت شده بین 70 تا 700 کیلو بوده است که برای جا به جایی و برداشتن برخی از آنها به جرثقیل و ماشین های سنگین نیاز بود. با این همه از آن زمان تا امروز هیچگاه خبر دستگیری یا حتی یافتن سرنخی از این سارقان پیدا نشد.

در همین حال جعفر نجیبی، که خود مجسمهساز است هم در همان روزها در باره این سرقت ها اینطور گفته بود: مجسمه استاد معین ۱۴۰ کیلو وزن داشت. الان برنز دست دوم حدود کیلویی دو تا چهار هزار تومان در بازار قیمت دارد. با توجه به وزن این اثر اگر در بازار فروخته شود، حدود ۳۰۰ هزار تومان به فروش میرسد. از طرفی با احتساب هزینه ۱۰۰ هزار تومانی جرثقیل، سرقت با انگیزه مالی را مردود است.

در کنار همین موضوع وب سایت تابناک هم در اردیبهشت سال 89 گمانه ای را منتشر کرد که به نظر نزدیکی بیشتری با واقعیت دارد. این وب سایت نوشته بود : شواهد و قرائن نشان میدهد که دزدیدن مجسمههای پایتخت، به هیچ وجه در زمره سرقتهایی همچون سرقت کابل و یا کامپیوتر ماشین قرار نمیگیرد و داستان، داستان دیگری است. آنچه مسلم است اینکه انگیزه اصلی این سرقتها به هیچ وجه جنبه اقتصادی نبوده و به احتمال زیاد یک جریان فکری افراطی پیگیر این ماجراست که به راحتی هم «دم به تله نمیدهد»؛ آن هم به واسطه اتصال به برخی منابع فکری افراطی.

به نظر میرسد عدم شناسایی و یافتن مجسمههای به سرقت رفته و سارقان، با وجود گذشت پنج سال از ماجرا همین موضوع مطرح شده در نوشته سایت تابناک باشد. چرا که یافتن سارقان این مجسمه های بزرگ که برخی از آنها در خیابانها و میادین اصلی شهر است با وجود دوربین های مداربسته بیست و چهار ساعته ای که در همه معابر شهر نصب است نباید کار چندان دشواری باشد.

با این همه سازمان زیباسازی شهرداری تهران در تیر ماه ۱۳۸۹ از سازندگان مجسمههایی که سرقت شده بود خواست که مجسمهها را دوباره بسازند. که تا پیش از پایان همان سال بیشتر این مجسمه ها یا با نمونه همان اثر دزدیده شده و یا با آثار جدید جایگزین شدند.