حیاتوحش به ویژه گونههای نادر و در خطر انقراض آن قدر اهمیت دارند که روزی در تقویم به نام آنها اختصاص داده شود. هدف از قرار دادن نام گونهها در تقویم جهانی، افزایش آگاهی عمومی و کمک گرفتن از همه ساکنان زمین است که به محیطزیست خود و سایر گونهها توجه نشان دهند و در حفظ آن تلاش کنند. امروز ۲۷ فوریه روز جهانی خرسهای قطبی نیز با همین هدف نامگذاری شده است؛ خرسهایی سیاه که در ظاهر سپیدپوش هستند.
گرچه روز جهانی خرسهای قطبی هنوز در تقویم رسمی سازمان ملل گنجانده نشده است اما سازمانی که مطالعه، تحقیق و حفاظت این جانوران را در راس ماموریت خود قرار داده تلاش میکند همانند روز جهانی حیاتوحش روزی نیز به نام خرسهای قطبی در تقویم سازمان ملل قرار گیرد. هدف از ثبت این روز جلب مشارکت تمامی اهالی زمین است برای حفاظت گونهای که جمعیت چندانی از آن باقی نمانده و پیشبینی میشود در آینده منقرض شود.
بر اساس گزارش اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی، جمعیت خرسهای قطبی بین ۲۰ تا ۲۵ هزار قلاده تخمین زده شده است. صندوق جهانی حیاتوحش اعلام کرده است ۱۹ جمعیت مختلف از این جانوران در قطب شمال، در کشورهای کانادا، آمریکا (آلاسکا)، روسیه، نروژ و گرینلند شناسایی شده و حدود ۱۵ هزار قلاده از آنها (شامل ۱۳ جمعیت مختلف) در کانادا زندگی میکنند. خرسهای قطبی مسافتهای طولانی را در چرخه زندگی سالانهشان میپیمایند و ذوب شدن یخهای قطب ادامه زندگی آنها با چالشی جدی مواجه است.
استیون امستراپ (Steven C. Amstrup) رئیس بنیاد بینالمللی خرسهای قطبی در گفتوگو با نشنال جئوگرافیک اظهار داشت: «افزایش دما باعث طولانی بودن تابستانها و ذوب شدن یخها در خلیج هدسن (Hudson Bay) شده است. بنابراین خرسها زمان بیشتری را در سواحل میگذرانند.» به گفته او این گوشتخواران عظیمالجثه روی یخهای دریا زندگی میکنند و غذایشان را از همان جا به دست میآورند. وقتی در مناطق ساحلی به سر میبرند وزنشان به طرز چشمگیری کاهش پیدا میکند. البته به این فقر غذایی عادت دارند. اما این موضوع، عاملی است برای محدود شدن مسافتی که قرار است طی کنند. وقتی زیستگاهشان آب میشود مجبورند در مناطق دیگری دنبال غذا بگردند و این سرگردانی مشکلاتی را برای آنها به وجود میآورد.
به گفته امستراپ «افزایش خرسهای گرسنه به منزله بیشتر شدن احتمال درگیری آنها با انسان است و راهی به جز کشتنشان باقی نمیماند.»
خرسهای قطبی به تجمع مواد سمی شیمیایی یا بیولوژیکی در بدنشان یز بسیار حساس هستند. بنابراین توسعه صنایع نفت و گاز میتواند برای این جانوران خطرآفرین باشد. همچنین از بین رفتن طعمه و غذای آنها، کشتن آنها (برای پوست یا مقاصد دیگر) از جمله عوامل تهدید خرسهای قطبی به شمار میرود.
اثر یک روز جهانی
افزایش آگاهی عمومی در سطح جهان چگونه میتواند به وضعیت خرسها در شمالگان کمک کند؟ چگونه ایرانیان یا دیگر افراد جهان که کیلومترها از قطب فاصله دارند میتوانند در این زمینه نقش موثری داشته باشند؟
از آنجایی که افزایش دمای جهانی و تغییرات اقلیمی یکی از مهمترین عوامل تهدید این گوشتخواران شناخته میشود، در روز جهانی خرسهای قطبی روشهایی به شهروندان آموزش داده میشود که میزان گازهای گلخانهای کاهش یابد. به عنوان مثال سال گذشته دانشگاه ساسکاچوان در کانادا اعلام کرد حرارت ساختمانهایش را در زمستان دو درجه کاهش و در تابستانها دو درجه افزایش میدهد. این کار به ظاهر ساده اگر فراگیر شود، اثر قابل ملاحظهای بر کاهش تولید گاز دیاکسید کربن دارد که از عوامل مهم گرمشدن کره زمین به شمار میرود. به علاوه با این اقدام، میزان قابل ملاحظهای نیز در هزینههای انرژی صرفهجویی میشود.
در روز جهانی خرسهای قطبی، باغوحشها به آموزش حفاظت از این جانوران و تشویق مردم برای همکاری در این راه میپردازند. دریافت کمک مالی از بازدیدکنندگان برای تحقیق و حفاظت خرسها نیز از دیگر فعالیت هایی است که در این روز انجام میشود.
واقعیاتی درباره خرسها
خرسهای قطبی از شاخصهای سلامت اکوسیستمهای شمالگان هستند. مطالعه آنها بخشی از ناشناختههای این منطقه را آشکار میکند. خرسهای قطبی حدود ۵۰ درصد زمان خود را صرف شکار میکنند اما کمتر از ۲ درصد در شکارشان موفق هستند. غذای اصلی آنها دو نوع فک (به نامهای حلقهای و ریشدار) است.
خرسهای قطبی مهارت ویژهای در شنا کردن دارند و با سرعت شش مایل در ساعت میتوانند با پنجههایشان پدال بزنند و پاهایشان را مثل سکان در آب حرکت بدهند. در زبان لاتین به خرس قطبی، خرس دریایی نیز گفته میشود.
لایه چربی بزرگی زیر خز ضد آب آنها وجود دارد که مثل یک عایق این جانوران را در برابر سرما محفوظ نگه میدارد. شاید باور کردنش دشوار باشد که موهای خرس قطبی کاملا بیرنگ است و پوست تیرهای دارد. اما انعکاس نور سبب میشود خز آنها سفید به نظر برسد. بچهها وقتی به دنیا میآیند بسیار کوچک هسند اما بعد از اتمام دوره رشد به ۵۰۰ کیلوگرم هم میرسند.
همراهی در حفاظت از خرسهای قطبی فقط یک اقدام نمادین یا عملی برای نجات یک گونه خاص نیست. با تنظیم درجه حرارت ساختمانها علاوه بر خرسهای قطبی به جلوگیری از گرمتر شدن کره زمین نیز کمک میکنیم. اگر امروز خرسهای قطبی از بین بروند در آینده نه چندان دور نوبت ما هم فرا خواهد رسید.
منبع عکسها: تلگراف
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر