محمد تنگستانی
پنج شنبه یازدهم دیماه خبرگزاری «ایسنا» خبری مبنی بر تولید «تیشرت» هایی با تصاویر «ابراهیم حاتمی کیا»، «حجتالاسلام پناهیان»، «حسن عباسی»، «سردار رادان»، «سردار باقرزاده»، «سردار علی فضلی» منتشر کرد.
پیشازاین تیشرتهایی با تصاویر شهدای جنگ هشت ساله عراق و ایران نیز عرضهشده بود درحالیکه استقبالی از سوی جامعه مصرف کنند و مدگرای ایران نداشت.
این در حالی است که برخلاف قانون در خیابانها روزانه شاهد لباسهایی هستیم که با تصاویر کارتونی شرکت «دیستی» و یا ستارههای سینمای دنیا هستند..
در سالهای گذشته «گشت ارشاد» با جوانانی که لباسهایشان، تصاویر هنرمندان و بازیگران هالیوودی و یا نمادی از دنیای غرب را به همراه داشته ، برخورد کرده است و یا مدام از برخورد قانونی، نیرویهای انتظامی و نظامی و بسیج با فروشندگان و مصرفکنندگان این نوع البسه ها را در رسانهها شاهد بودهایم. بهعنوان مقابله با «تهاجم فرهنگی» در طول سال مانورهایی شهری از سوی این ارگانهای نظامی و شبه نظامی در سطح شهرها و استانها برگزار میشود.
مجموع این اتفاقات دلیلیست که جامعه مخالف با حکومت فعلی، دولت و حکومت ایران را حکومتی مخالف با آزادی فردی در نوع پوشش میداند.
اما این اشتباهی فاحش است. چراکه هیچ حکومت هوشیار و مایل به رقابت در بازارهای فکری و فرهنگی از این امکان ترویج اندیشه و ایدئولوژی خود غافل نخواهد بود
مقامات سیاسی و انتظامی ایران را کشوری آزاد میدانند. این درست است و ایران کشوری آزاد است، اما آزادی که حکومت در چهار چوب ایدئولوژی اسلامی خود مشخص میکنند و بازهم درست میگویند، ازلحاظ امنیت و آزادی فردی ایران بهترین کشور دنیاست، اما بهترینی که در چهار چوب فکری و ایدئولوژیک اسلام شیعه است. نه آن چیزی که انسان امروز در چهار چوبهای مدنی و شهروندی آزادی مینامد.
چرا میگویند با مدگرایی مشکلدارند و خلاف قانون است.
عرضه این تیشرتها یکی از علتهایی است که میتوان گفت، اصلاً حکومت اسلامی ایران با مد و مدگرایی مشکل ندارد. دقیقاً مثل آزادی که بیان میکنند در جامعه ایران به بهترین شکل ممکن وجود دارد..
اگر بنویسیم که حکومت ایران با مدگرایی مشکل دارد به معنی واقعی کلمه سیاهنمایی کردهایم چرا که حکومت اسلامی و حتی شورای انقلاب فرهنگی با «مدگرایی» هیچ مشکلی ندارد اما مدی که ثمره تفکرات آنها باشد. جدا از عدم شناخت زیباشناسی جامعه، سیستمها فکری و انقلابی در چهارچوب نظری پایههای اجتماعی، با مشکل عرضه و عدم شناخت و تقاضا دچار مشکل اند و با صورت مسئله یعنی مد گرایی مشکلی ندارند. با چند مثال دمدستی میتوان نشان داد که دولتمردان نه اینکه با مد و مدگرایی که حاصلش ترویج فکر و ایدئولوژی اسلامی است مشکلی ندارند بلکه موافق هم هستند اما خواست جامعه مصرفی، زاویه دید حکومت نیست..
تیشرتهای عرضهشده با تصاویر «سردار رادان»، «سردار باقرزاده» و یا شهدای جنگ عراق و ایران با قیمت «چهار هزار تومان» عرضه میشود. این در حالی است که یک نوشیدنی دریکی از معمولیترین کافههای تهران چیزی معادل با ۸ هزار تومان است. اما یک جوان تیشرتی باقیمت پنجاه هزار تومان که تصویری از یکی از شخصت های کارتونی مانند «پت و مت» که رنگهای شاد و متنوع را به همراه دارد ترجیع میدهد، این انتخاب هر دلیلی میتواند داشته باشد از حس نوستالژی با دوران کودکی گرفته تا دهنکجی به اندیشههایی که حکومت با آن مقابله میکند. اما تنها عدم موفقیت و ترویج این تی شرت های این موضوع نیست.
مد برای ترویج تفکر «گروهی خاص» مهم و حتی بهترین نوع تبلیغ است، برای نمونه گروه تروریستی «داعش» چند ماه پیش پودر «رختشویی داعش» رامعرفی و عرضه کرد مضمون آن تبلیغ این بود این پودر تمام سیاهی ها و لکه ها را از بین می برد.
اما خواست و استعداد جامعه جوانایران به سمت مُد و ارزشهایی که دولتمردان و قانونگذاران میخواهند، نیست، علت مخالفت دولت با «مد» در این است. تیشرتهایی که با عکسهای، «ابراهیم حاتمیکیا»، «حجتالاسلام پناهیان»، «حسن عباسی»، «سردار رادان»، «سردار باقرزاده»، «سردار علی فضلی» و.... عرضهشدهاند، بهاصطلاح «کمر کُرستیِ» و چَسبان هستند یعنی همان برشی که مابقی تیشرتهای غیرقانونی دارند. اما با این تفاوت که جای ارزش و ضد ارزش عوضشده است و قانونگذار به حمایت معنوی و مادی تولیدکنندگان میشتابد. اما این جامعه مصرفی است که باید در حمایت و یا عدم حمایت از این تولید نتیجه را مشخص کند. جامعه ایران امروز ترویج تفکرات غیرانسانی و اجتماعی «سردار رادان» و «سردار باقرزاده» و امثالهم را قبول ندارد. جامعه مصرفی بنا به ضد ارزشهایی که این آقایان با تفکرات جامعهای مدنی دارند مقابله میکند. این تضاد در جامعه بین حکومت و خواست جامعه مصرفی وجود دارد و این تضاد فکری بین تولیدکننده(حکومت و شرکت تولید کننده این نوع تی شرت ها) و مصرفکننده (توده مردم) علت و العلل مخالفت با «مدگرایی» قانون گذار و مجری قانون در ایران است. «ناخودآگاه» و حتی «خودآگاه» جامعه مدنی به اشخاصی که ترور فکر و اندیشه کردهاند بها نمی دهد. یکی از علتهای موفق نبودن این طرح (تیشرت هایی با عکس مقامات دولتی و یا هنرمندان وابسته به تریبونهای حکومت) و حتی دلگرم نبودن تولیدکنندگان برای استفاده از پارچه مرغوب همین آگاهی به عدم استفاده این نوع تیشرتهاست. جدا از نوع نگاه جوان امروز به موضوع زیباشناسی تصویری، عدم آگاهی قانون گذار و حتی اعضای شوراهی انقلاب فرهنگی در نوع نگاه مصرف کننده در انتخاب شمایلی افراد می تواند گواه بر این باشد. .
سال گذشته ویژهنامه ای بهعنوان «مضحکترین سانسور» در «ایران وایر» تهیه کردم در بخشی از این ویژه نامه با یکی از سازندگان کلیپ برای تبلیغات در صدا و سیما گفت و گویی کوتاه داشتم که در ادامه بخش هایی از این گفتو گو را می گذارم.
مرغ تحریککننده است!
سانسور در تبلیغات کاملاً متفاوت است. محدودیتهای خاص خودش را دارد و هرروز کاری خودش میتواند بهتنهایی یک کتاب باشد. در هر شبکه در سیما هیاتی هست برای پخش که فوقالعاده آدمهای عجیبوغریبی هستند. چه ازلحاظ محتوی و چه ازلحاظ فرم عنوان و اسامی را یک به یک نگاه میکنند که چیزی از دستشان در نرود. برای مثال ما چند وقت پیش برای یک آموزشگاه کلیپی ساخته بودیم برای تبلیغ. یک شخصیتی در این کلیپ بود در کادر و پشت سرش فرمولهای ریاضی نوشتهشده بود. فرمول سینوس به توان دو بهاضافه کسینوس به توان دو بود؛ گفتند باید این فرمول از پشت سر این شخصیت حذف شود! در بکگراند بود و اصلاً دیده هم نمیشد.
یا تیزر دیگری بود برای رب گوجهفرنگی. ما مرغی در دیگ گذاشته بودیم به ران مرغ ایراد گرفتند که باید دربیاید چراکه ران مرغ تحریککننده است! کل ماجرا این بود که مرغی در دیگ بود و در پیام این بود که با فلان رب خوشمزهتر میشود؛ گفتند نمیشود و تحریککننده است. یا زمانی بود که در تبلیغات حضور زن ممنوع بود (اوایل دهه هفتاد تا هفتاد و شش). برای همین اگر به آن دوران نگاه کنید میبینید برای تبلیغ شامپو و یا صابون دو مرد هستند، انگار که برای شبکه همجنسگرایان تبلیغ ساختهشده است نه برای شبکه یک ایران.
تا مدتها خیلی وقتها از بچهها بهجای زن استفاده میکردند چیزی که در دنیا ممنوع است چراکه بار منفی و بار روانی بدی دارد. برای تبلیغ تیغ ژِلت یک دختربچه را نشان میدادند. لطافت و زیبایی زنانه در تبلیغات ایران ممنوع است برای همین از بچه و یا مردها استفاده میکنند که بار معنایی دیگری میگیرد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر