شایا گلدوست
«از بچگی طراحی لباس را دوست داشتم و برای عروسکها لباس میدوختم. آرایش کردن را هم خیلی دوست داشتم. این به آن معنا نبود که خودم را یک «ترنسجندر» میدانستم. نه، تنها میخواستم استعداد و هنرم را به شکلی نشان دهم. محدودیت بسیار زیاد بود. برای یک پسر به راحتی این امکان وجود نداشت که بتواند استعدادهایش در این زمینه را به نمایش بگذارد.»
نام هنری ا. «کلیو مدیا» است؛ یک مرد همجنسگرای ایرانی اما خود را یک «درگکویین» میداند. سالها است که این کار را با هدف کمک به دیگران انجام میدهد و البته به دلیل علاقه و استعدادی که در گریم و طراحی مو و حتی لباس دارد.
***
درگ چیست؟
درگ نمایش هنرمندانهای است که افراد مختلف در آن اغلب نقش جنسیت دیگری را ایفا میکنند و به رقص، شادی، آواز یا اجرای نمایشهای گوناگون میپردازند. معمولاً به مردانی که در نمایش درگ، پوشش و آرایش منتسب به زنان دارند و کلیشههای جنسیتی زنانه را به نمایش میگذارند، «درگ کویین» گفته میشود. زنانی که در نمایش درگ، پوشش و آرایش منتسب به مردان دارند و کلیشههای جنسیتی مردانه را به نمایش میگذارند نیز به «درگ کینگ» شهرت دارند.
کلیو مدیا میگوید: «حدود ۲۲ سال داشتم که از ایران خارج شدم. حالا هشت سالی است که در کانادا زندگی میکنم. در ایران به عنوان گریمور در صداوسیما کار میکردم. در برخی از موزیک ویدیوهای ساخته شده در ایران نیز به عنوان گریمور و طراح مو کار میکردم. کار درگ را از ایران شروع کرده بودم؛ البته در این حد که روی صورت خودم آرایش و گریم انجام دهم. زمانی که از ایران خارج شدم، برای مدتی این کار را رها کردم تا این که وقتی به کانادا رسیدم، دوباره کار درگ را از سر گرفتم و برای اولین بار در محل کارم نمایش درگ برگزار کردم. بیشتر این کار را برای خیریه انجام میدادم. در محل کارم این برنامهها را اجرا میکردم تا بتوانیم برای خیریه پول جمع کنیم. رفته رفته جمع و دوستان متعلق به خودم را پیدا کردم و میتوانم بگویم جزو اولین درگ کویینهای ایرانی هستم که در کانادا کار خود را به صورت حرفهای آغاز کردهام. هنوز هم این کار را برای خیریهها انجام میدهم و به آن به شکل شغل و برای کسب درآمد نگاه نمیکنم. برای من درگ کردن وسیلهای است که بتوانم برای پناهندگان الجیبیتیکیو و یا اعضای این جامعه که نیاز به کمک دارند، کمک مالی جمع کنم.»
کلیو مدیا اولین اجرای خود در ونکوور کانادا را برای کمک به افراد «الجیبیتیکیو» مبتلا به «ایدز» انجام داد؛ برای سازمانی که به این افراد خدمات دارویی و درمانی ارایه میدهد. همچنین در مراسمهای خیریهای که برای کمک به افراد مبتلا به سرطان پستان فعالیت میکنند نیز اجرای برنامه داشته است.
او درباره تاریخچه نمایش درگ میگوید: «تاریخچه نمایش درگ به سالها پیش، یعنی زمان شکسپیر برمیگردد. در آن دوران، در بریتانیا و جوامع غربی نیز زنان اجازه نداشتند روی صحنه بروند و نمایش اجرا کنند. به همین دلیل نقش زنها را مردان با پوشیدن لباسهای زنانه روی صحنه اجرا میکردند. نمایش درگ کمی جنبه طنز نیز دارد چون در آن زمان، مردان با آن لباسها خندهدار به نظر میآمدند. آنطور که من شنیدهام، واژه درگ میتواند مخفف این جمله باشد Do dress as girl. چون لباسهایی که معمولا در نمایش درگ میپوشیدند، بلند و دنبالهدار بودند و روی زمین کشیده میشدند و در اصطلاح انگلیسی پشت سرشان Drag میکرده است. در واقع اسم لباسی بوده است که میپوشیدند.»
نکته قابل توجه اینجا است که درگ کویینها همیشه هویت مردانه ندارند و درگ کینگها نیز همیشه هویت زنانه ندارند. واژه درگ بهخودی خود نوعی هویت جنسیتی محسوب نمیشود. افرادی که نمایشهای درگ را اجرا میکنند، میتوانند هر هویت جنسیتی یا گرایش جنسی را داشته باشند. جنس/جنسیت نسبت داده شده به افراد در زمان تولد و گرایش جنسی یا هویت جنسیتی آنها فاکتور تعیین کنندهای در نمایشهای درگ محسوب نمیشوند؛ بهعنوان مثال، یک مرد (چه ترنس، چه غیر ترنس) میتواند بهعنوان درگ کینگ و یک زن نیز (چه ترنس، چه غیر ترنس) میتواند بهعنوان درگ کویین ایفای نقش کند. بعضی از درگ کویینها ترجیح میدهند موقع اجرای درگ، با ضمایر منتسب به زنان خطاب شوند. این در مورد درگ کینگها و ضمایر منتسب به مردان هم صدق میکند. البته همه افراد چنین ترجیحی ندارند.
کلیو مدیا میگوید: «از ابتدا میدانستم که یک مرد هستم و از نظر جنسی و عاطفی تمایل به مردان دیگر دارم. به همین دلیل، انجام نمایش درگ به شخصه برای من تاثیری در شناخت هویت جنسیام نداشت. از نظر هویت جنسیتی نیز هیچوقت احساس نمیکردم که یک زن هستم و نمیتوانم بگویم که این کار را به این منظور انجام میدهم. اما میدانم که این کار در بالا بردن اعتماد به نفسم و دیده شدن هنرم بسیارموثر بوده است. احساس قدرت بیشتری میکنم، به این دلیل که تمام آنچه جامعه از من انتظار داشت تا به عنوان یک مرد از آن دوری کنم و انجام ندهم را با انجام نمایش درگ انجام میدهم. احساس میکنم با این کار، تابوهای جنسی و جنسیتی را میشکنم. محدودیتها و کلیشهها نه تنها زنان بلکه مردان را هم زیر فشارهای مختلفی قرار میدهند. مردسالاری در جوامع باعث شده است که مردها بسیاری از خواستهها و استعدادهای خود را سرکوب کنند و من احساس میکنم با این کار، این مرزها را شکستهام. حتی این کلیشهها در خود جامعه الجیبیتیکیو هم وجود دارند. انتظار دارند که مردان همجنسگرا طبق الگوی خاصی رفتار کنند که من با این دیدگاه مخالف هستم.»
نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشیم، این است که ایفای نقش در نمایش درگ با ترنسجندر بودن یکی نیست و همه درگها ضرورتاً ترنسجندر نیستند. همچنین یادمان باشد که هنر درگ به نقشهای درگ کینگها و درگ کویینها خلاصه نمیشود. در نمایش درگ، هر فردی میتواند نقش «هر جنسیتی» را با هر ظاهر و پوششی ایفا کند. همه درگها هم ضرورتاً همجنسگرا یا دوجنسگرا نیستند. افرادی که در نمایش درگ ایفای نقش میکنند، میتوانند گرایشهای جنسی مختلفی داشته باشند.
کلیو هدف اصلی خود از این کار را ساختارشکنی میداند؛ ساختارهایی که برای همه افراد با هر گرایش جنسی و بیان و هویت جنسیتی، دست و پا گیر هستند. او با انجام نمایش به عنوان یک درگکویین، پا روی این ساختارها گذاشته است و آنها را میشکند تا شاید بتواند حتی به یک نفر آگاهی دهد؛ آگاهی درباره مسایل جنسی و جنسیتی و دنیای رنگارنگی که همین ساختارها ما را از دیدن آن محروم کرده است.
میگوید که خانوادهاش میدانند کار درگ انجام میدهد اما پدر و مادرش به دلایل زیادی دوست ندارند دربارهاش صحبت کنند: «خواهرم حامی بزرگی برای من است. همیشه از من حمایت کرده است و با افتخار من را به دیگران معرفی میکند. برخی از اعضای فامیل هم حامیان خوبی هستند. به نظرم پذیرفتن این موضوع بستگی به این دارد که دیدگاه شخص درباره این مساله چهگونه است. این دیدگاه میتواند شخص به شخص متفاوت باشد. فکر میکنم یک روزی مادرم هم به این نتیجه میرسد که کاری که انجام میدهم، یک هنر است و میتواند به من افتخار کند. میدانم که این روز اتفاق میافتد.»
هنر زیبای درگ علاوه بر جنبه سرگرمی و شادی آن، یادآور دردهایی است که جامعه رنگینکمانی از گذشته تاکنون با آنها دستوپنجه نرم میکند؛ درد به رسمیت شناخته نشدن، درد با جنسیت اشتباه خطاب شدن و درد در چهارچوب کلیشههای جنسیتی گرفتار شدن.
او در انتها تاکید میکند: «انجام نمایش درگ ارتباطی به هویت جنسی و جنسیتی افراد ندارد، پس ما نمیتوانیم جنسیت و گرایش جنسی فرد را از این منظر قضاوت کنیم. یک درگکویین یا درگکینگ میتواند هر جنسیت و یا گرایش جنسی داشته باشد؛ خود را مرد بداند، زن بداند یا فردی با جنسیت غیردوگانه. دگرجنسگرا باشد، همجنسگرا باشد، دوجنسگرا و غیره. به همین دلیل، بایدها و نبایدها را کنار بگذاریم و از روی ظاهر افراد و حتی بیان جنسیتی، جنسیت و یا گرایش جنسی آنها را تعیین نکنیم. میبایست یاد بگیریم که این ساختارهای اشتباه و کلیشهها را بشکنیم و دنیا را طور دیگری ببینیم.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر