مینو علوی
در دنیای امروز پژوهشهای زیادی درباره جزییات زندگی انجام میشود که گاه نتایج اعجابآوری دارند؛ مثلا با تغییر رژیم غذایی یا عادت خواب و یا حتی انجام یک ورزش کوچک، ممکن است بتوانیم جلوی نفوذ یک بیماری سخت را در بدن خود بگیریم.
«ایرانوایر» در سلسله مطالبی با عنوان «سلامت روح و جسم»، به همین جزییات و تغییرات کوچک و قابل دسترس میپردازد که روی کیفیت زندگی تاثیرات شگرف دارند.
***
اغلب ما رابطه خوبی با مراجعه کردن به دندانپزشک نداریم و این رابطه در دوران عالمگیری ویروس کرونا بدتر از قبل هم شده است. حالا دانشمندان بریتانیایی میگویند که بیشتر از هر زمان دیگری باید مراقب سلامت دهان، دندان و لثههایمان باشی؛ چون سلامت دهان و دندان، هم مستقیما بر سلامت روان تاثیر دارد و هم احتمالا منجر به بروز علایم بیماریهای خودایمنی، قلبی و عروقی و متابولیک میشود.
بنابر آمارهای رسمی، در آمریکا ۴۷ درصد افراد بالای ۳۰ سال و ۷۰ درصد افراد بالای ۶۵ سال، حداقل یکی از انواع بیماریهای دهان و دندان را دارند. همچنین تخمینزده میشود که بیماریهای دهان و دندان در دوران پاندمی ویروس کرونا تا ۳۰ درصد افزایش یافتهاند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها در آمریکا اعلام کرده است که سلامت دهان و دندانها را عمدتا بیماریهایی مانند پوسیدگی دندان، التهاب لثه و موارد پیشرفتهتر آن، یعنی پریودنتیت که در آن لثه تحلیل رفته و در صورت عدم درمان منجر به لق شدن دندان میشود، تهدید میکنند.
اما، بهتازگی محققان دانشگاه بیرمنگام بریتانیا با بررسی دادههای مربوط به حدود ۶۴ هزار و ۵۰۰ نفر که متوسط سن آنها ۴۵ سال بوده، به این نتیجه رسیدهاند که بیماریهای دهان و دندان، تا ۳۷ درصد سلامت روان را بهخطر انداخته و تا ۳۳ درصد بیشتر باعث بروز علایم برخی بیماریهای خودایمنی مانند دیابت نوع یک، آرتروز روماتوئید، آرتروز و پسوریازیس، میشود.
تحقیق جدید چه میگوید؟
بنا به گفته دکتر «جوت سینگ چاندان»، یکی از نویسندگان اصلی این پژوهش و استادیار دانشگاه بیرمنگام، با اینکه میان دانشمندان نوعی اجماع در مورد اینکه سلامت دهان و دندان، با کیفیت زندگی در ارتباط است، وجود دارد؛ تابهحال تحقیقات زیادی درباره رابطه بین سلامت ضعیف دهان و بسیاری از بیماریهای مزمن، بهویژه بیماریهای روانی، وجود نداشته است.
او با اتکا به همین موضوع، معتقد است که مطالعه تیم او، یکی از بزرگترین مطالعات اپیدمیولوژیک در حوزه ارتباط بین بهداشت دهان و دندان و ابتلا به بیماریهای مزمن است.
محققان این تحقیق پس از دسترسی به دادههای پزشکی ۶۴ هزار و ۳۷۹ نفر بزرگسال که همگی از مشکلات لثه، دهان و دندان رنج میبردند، موضوع جنسیت و وضعیت مصرف سیگار را هم در مورد این افراد لحاظ کردند تا سایر عوامل مرتبط به سلامت روان و بیماریهای خودایمنی را نیز در نظر گرفته باشند.
آنچنانکه گفته شده ۴۳ درصد از مشارکتکنندگان مرد و ۳۰ درصد آنها سیگاری بودهاند و وضعیت سلامت تمامی شرکتکنندگان برای مدت سه سال و سه ماه مورد بررسی قرار گرفته بود.
همچنین محققان این پژوهش، سابقه پزشکی این افراد را مدنظر قرار داده و آنها را با یک گروه کنترل حدودا ۲۵۲ هزار نفری که وضعیت سلامتی مشابه گروه شرکتکنندگان را داشتند، مورد مقایسه قرار دادهاند.
مهمترین نتیجهای که تیم دکتر چاندان به آن دست یافتهاند، این بوده که بیماریهای دهان و دندان، منجر به بروز علایم افسردگی و اضطراب در ۳۷ درصد افراد مشارکتکننده شده است.
دکتر «دوان رایندی»، یکی دیگر از نویسندگان اصلی این پژوهش نیز در همین راستا، بر این باور است که این احتمالا بهدلیل عواملی مانند بوی بد دهان، لق شدن و افتادن دندان در اثر تحلیل لثهها است که منجر به تاثیرات اجتماعی و روانی بر افراد میشود.
او در ادامه به «مدیکالنیوز تودی» گفته است: «بیماریهای دهان و دندان، منجر به کم شدن اعتماد بهنفس، کاهش توانایی ارتباط گرفتن با افراد دیگر و البته برخی کارکردهای اصلی، مانند درد داشتن و ناتوانی در غذا خوردن، میشود.»
اما نتایج این تحقیق فقط منحصر به سلامت روان نیست. مقالهای که بر مبنای این تحقیق در نشریه «بیامجی» یا «ژورنال پزشکی بریتانیا»، منتشر شده، مدعی است که ۳۳ درصد مشارکتکنندگان این پژوهش که همگی مشکلات لثه و دندان داشتهاند، در بازه زمانی سه سال و سه ماهه به یکی از انواع بیماریهای خودایمنی نیز مبتلا شدهاند.
به باور دکتر رایندی، نوعی از پروتئین که توسط پاتوژن پریودنتال، «پی ژنژیوالیس» و در بیماران مبتلا به التهاب لثه ترشح میشود، عامل ارتباط بین بیماریهای دهان و دندان و اختلالات خودایمنی مانند آرتروز روماتوئید است. بنا به گفته او، تجمع این آنتیبادی منجر به التهاب مفصل زانو میشود که در بیماران مبتلا به آرتروز روماتوئید، بسیار شایع است.
علاوه بر همه اینها، مطالعه تیم دکتر رایندی و دکتر چاندان، نشان داده که بیماریهای لثه و دندان، با افزایش ۱۸ درصدی بیماریهای قلبی و عروقی، ۲۶ درصدی دیابت نوع دوم و البته افزایش ۷ درصدی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی و متابولیک، مانند سکته، دیابت، کبد چرب در افرادی که نوشیدنیهای الکلی نمینوشند، در ارتباط است.
چه باید کرد؟
آنگونه که دکتر رایندی به مدیکالنیوز تودی گفته است، «حتی بیماریهای جزیی دهان و دندان، مانند التهاب لثهها که به راحتی قابل درمان هستند هم، باید بهعنوان یک عامل خطر برای سلامت روان، بیماریهای قلبی و عروقی و خودایمنی محسوب شوند.»
اما، با توجه به اینکه برخی دیگر از مشکلات دهان و دندان، مانند پریودنتیت، مزمن و بعضا حتی با وجود جراحیهای متعدد هم درمان نمیشوند، بهترین کار این است که پیشگیری کرده و سلامت دهان و لثههای خود را جدی بگیریم.
نخ دندان، در کنار مسواک زدن مرتب و استفاده از دهانشویههای غیرالکلی، اجتناب از سیگار کشیدن و محدودکردن خوردن شیرینیها، آبنبات و شکلات از دیگر راهکارهایی هستند که دندانپزشکان برای حفظ سلامت دهان و لثهها پیشنهاد میکنند.
در کنار اینها، مراجعه مرتب به دندانپزشک برای درمان پوسیدگیهای احتمالی دندانها و اطمینان حاصل کردن از سلامت لثهها نیز یکی دیگر از راهکارهایی است که متخصصان میگویند برای سلامت دهان و دندان و حالا، سلامت روان، قلب و عروق و دستگاه ایمنی خود باید آن را به کار ببندیم.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر