وقتی از حقوق کودک بحث می‌شود، منظور چیست؟

سوال:  به طور کلی وقتی از حقوق کودک بحث می‌شود، منظور چیست و چه مواردی را شامل می‌شود؟ منشاء این حقوق چیست؟

پاسخ: به طور کلی بسیاری از حقوق بنیادین پذیرفته شده برای انسان، شامل کودکان هم می‌شود؛ به عنوان مثال حق بر حیات و یا حق بر آزادی و یا حق سلامتی. اما در کنار این‌ها برخی حقوق وجود دارند که بیشتر مختص کودکان است. از جمله این حقوق عبارتند از حق رشد، حق آموزش، حق داشتن پناهگاه، حق حفاظت در برابر استثمار فیزیکی، روانی و جنسی، حق داشتنِ اوراق هویتی و نام، حق شناختن پدر و مادر و تحت مراقبت آن‌ها قرار گرفتن. در مقابل این حقوق، دولت‌ها مکلف هستند شرایط احقاق آن‌ها را فراهم کنند و قوانین لازم برای حمایت از آن‌ها را پیش‌بینی کنند. همچنین در برابر نقض این حقوق توسط شهروندان لازم است ضمانت‌های اجرایی متناسب پیش‌بینی شود. به طور کلی منشا این حقوق قوانینِ داخلی کشورها و اسناد بین‌المللی است. کنوانسیون حقوق کودک و اعلامیه جهانی حقوق کودک از جمله اسنادی هستند که این حقوق را پیش‌بینی کرده‌اند. از طرف دیگر قوانین داخلی نیز می‌توانند منشا پیدایش یک حق باشند. در کنار این اسناد دادگاه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله دادگاه اروپایی حقوق بشر نیز نقش موثری در فهم و رشد این حقوق ایفا کرده‌اند.