آیت‌‌الله نگران و «‌لباس‌های رنگ و رو رفته و پاره»

آیت‌الله ناصر مکارم شیرزای، از مراجع تقلید شیعه، هفته گذشته در درس خارج از فقه خود بار دیگر از طرز پوشش جوانان انتقاد کرد. این اتفاق تازه‌ای نیست. سال‌هاست مراجع تقلید ابراز نگرانی (همان دلواپسی این روزها!) می‌کنند و مسئولین را به نوع پوشش جوانان توجه می‌دهند و سال‌هاست که این نگرانی‌ها ره به جایی نمی‌برد و روز از نو روزی از نو. گشت‌های ارشاد و امنیت اخلاقی هم در خیابان‌ها می‌چرخند، چند نفر (تقریباً همگی زن) را سوار می‌کنند و می‌برند تعهد می‌گیرند یا می‌فرستند دادگاه که به جزای نقدی محکوم شوند و از بقیه زهر چشم گرفته شود. تنها تفاوت این است که جوانان وقتی با نوع پوششی که دل‌شان می‌خواهد در پیاده‌روها راه می‌روند زیر چشمی حواس‌شان به خودروهای گشت امنیت اخلاقی باشد تا وقتی از دور آن‌ها را دیدند برای لحظاتی خودشان را در مقام مشتری در یک مغازه گم کنند.

اما سخنان آقای مکارم این­بار یک تفاوت با دفعات پیشین دارد. و حالا وارد مصادیق شده و از این‌که «گاهی جوانان لباس‌های رنگ و رو رفته و پاره می‌پوشند» انتقاد کرده چون به اعتقاد او با «زینت بودن لباس» همخوانی ندارد. منظور او از «رنگ و رو رفته و پاره» شلوارهای جین سنگ‌شور است که از نظر آقای مکارم و همفکرانش از تاثیرات فرهنگ غرب است. فقط این مرجع محترم تقلید نگفته که به استناد کدامیک از احکام اسلام، پوشیدن لباس «پاره پوره» جرم است یا ایراد دارد. اگر صرفا عدم هماهنگی پوشش جوانان با «زینت بودن لباس» برای این روحانی محترم باعث نگرانی است، بنابراین آن روز دور نیست که مسئولین محترم از جوانان بخواهند ناخن‌های‌شان را به ماموران نیروی انتظامی نشان دهند که آیا پاکیزه است یا نه!

آقای مکارم همچنین مشکل دیگر پوشش جوانان را «لباس‌های تنگی» دانست که به گفته او «حتی حرکت آنان را دچار مشکل کرده». به گفته این مرجع محترم تقلید لباسی که «عیوب» بدن را درست نمی‌پوشاند «‌منافی عفت عمومی جامعه است». واقعاً کدام دین یا مذهب، بدن را دارای عیب‌هایی می‌داند که باید پوشیده شود؟

نقل این سخنان به قصد مته به خشخاش گذاشتن نیست. تدقیق در این حرف‌ها به این نیت لازم است که آیت‌الله مکارم شیرازی و دیگر مرجع عظام که در تمام سال‌های گذشته نگران پوشش مردم بوده‌اند، نگاهی به اطراف خود بیندازند و ببینند که هیچکدام از کسانی که لباس‌های نگران‌کننده ایشان را می‌پوشند در طی دو دهه اخیر تغییری در طرز فکر خود درباره پوشش‌شان نداده‌اند. عجیب است که آقای مکارم این واقعیت را نمی‌بیند. در جهان امروز پوشش افراد نه در کلاس‌های خارج از فقه علما، بلکه در بطن جامعه و متاثر از آمدوشد سلیقه‌ها از طریق رسانه‌ها شکل می‌گیرد و اگرچه قبول این واقعیت برای بسیاری از عالمان دینی ما تلخ است،اما اگر آن‌ها می‌خواهند همچنان شنونده داشته باشند باید واقعیات را بپذیرند. اگر امروز مراجع به تبعیت از نظر رهبر کشور رای به ازدیاد جمیت می‌دهند، کلیسا و پاپ اعظم دهه‌هاست که مخالف استفاده از کاندوم است اما این مخالفت هیچ تاثیری بر آمار تولید و فروش کاندوم و تقاضای آن نداشته است.

نوع پوشش مردم در جهان امروز مبتنی بر قاعده اقتصادی عرضه و تقاضاست. اگر جامعه تقاضای چیزی را داشته باشد یقینا نمی‌توان جلوی عرضه‌اش را گرفت وآنچه بازار نشان می‌دهد این است که تقاضا برای این نوع از لباس‌ها در جامعه بسیار بیش از عرضه است و دقیقا به همین دلیل است که مسئولین انتظامی نمی‌توانند مانع عرضه شوند چون در این صورت بازار –یعنی بخشی از اقتصاد کشور- آسیب می‌بیند.

اینکه مراجع محترم تقلید احساس وظیفه می‌کنند که دلواپس و نگران باشند بد نیست، اما مشکلاتی که امروز پیش پای جوانان ایرانی است، پاره بودن شلوارشان نیست. بهتر است ایشان درباره صدها مساله مهم نگران‌کننده لب به سخن بگشایند.