مینو علوی
در دنیای امروز، پژوهشهای زیادی درباره جزییات زندگی انجام میشود که گاه نتایج اعجابآوری دارند؛ مثلا با تغییر رژیم غذایی یا عادت خواب و یا حتی انجام یک ورزش کوچک، ممکن است بتوانیم جلوی نفوذ یک بیماری سخت را در بدن خود بگیریم. «ایرانوایر» در سلسله مطالبی با عنوان «سلامت روح و جسم»، به همین جزییات و تغییرات کوچک و قابل دسترس میپردازد که روی کیفیت زندگی تاثیرات شگرف دارند.
***
دفعه بعد که یک سوسک یا مگس را گوشهای از خانه دیدید، پیش از آن که دواندوان اسپری حشرهکش بیاورید و همهجا را غرق این ماده سمی کنید، کمی صبر کنید، پنجرهها را باز کنید، ماسک بزنید و دستکش به دست کنید و بعد از اسپری کردن، بلافاصله از آن محیط دور شوید. دانشمندان استرالیایی به تازگی دریافتهاند که استفاده از حشرهکشها، حتی حشرهکشهای تجاری، یعنی همانها که در خانه همه ما پیدا میشود، موجب اختلال در عملکرد کلیهها و نهایتا از کار افتادن آنها میشود.
حشرات جزو جدایی ناپذیر زندگی ما انسانها هستند. این موجودات فرصتطلب همهجا و در هر فصلی میتوانند در مدتی کوتاه از خود هزاران هزار عدد تکثیر و زندگی را برای ما دشوار کنند. بههمین دلیل هم ما انسانها در طی چند دهه گذشته یاد گرفتهایم که از حشرهکشها استفاده کنیم تا محیط زندگی خود را از گزند این موجودات که گاهی منشا بیماریهای مختلفی هستند، دور نگه داریم.
احتمالا شما هم پیش از به این فکر کردهاید که سم موجود در حشرهکشها که موجب مرگ حشرات میشود، ممکن است برای بدن ما هم مضر باشد. اگرچه این ضرر خیلی آنی نیست و ممکن است در طول سالها و در اثر مصرف مداوم حشرهکشها در محیط خانه روی دهد ولی باز هم آنقدر این موضوع اهمیت داشته است که محققان دانشگاه «کوئینزلند» استرالیا روی آن تمرکز کنند.
تحقیق جدید چه میگوید؟
محققان در دانشگاه دولتی «کوئینزلند» واقع در شهر «بریزبن» استرالیا، دادههای بیش از ۴۱ هزار و ۸۰۰ نفر را که توسط نظرسنجی ملی سلامت و تغذیه در امریکا گردآوری شده بود، بهکار بردند تا رابطه بین در معرض حشرهکش قرار گرفتن و اختلال در عملکرد کلیه را بررسی کنند.
به گفته دکتر «نیکلاس آزبورن»، استادیار مدرسه سلامت عمومی دانشگاه کوئینزلند و از محققان ارشد این پژوهش، او و همکارانش دریافتهاند افرادی که در معرض مقادیر بیشتری از سم «مالاتیون» که یک ماده کشنده حشرات است، قرار گرفتهاند، ۲۵ درصد بیشتر از سایر افراد در خطر اختلال در عملکرد کلیههای خود بودهاند.
دکتر آزبورن همچنین در یک کنفرانس خبری با اشاره به شیوع گسترده بیماریهای مزمن کلیوی در جهان، گفته است: «یک نفر از هر ۱۰ نفر در کشورهای پیشرفته و ثروتمند جهان دچار بیماری مزمن کلیوی میشوند که به معنای صدمه همیشگی به کلیهها و در نتیجه عملکرد سیستم کلیوی است.»
او در ادامه نیز گفته است: «این آمار فقط مربوط به کشورهای ثروتمند است و با احتساب کشورهای در حال توسعه، این رقم بسیار بیشتر از این خواهد شد.»
آنگونه که دکتر آزبورن گفته است، در سالهای اخیر بیماری مزمن کلیوی در طبقه متوسط و مرفه کشورهایی مانند هند، سریلانکا و منطقه امریکای میانه (شامل مکزیک، بلیز، گواتمالا، السالوادور، هندوراس و نیکاراگوئه)، بدون این که دلیل مشخصی داشته باشد، افزایش یافته است.
با این که متخصصان اورولوژیست عوامل خطر بیماری مزمن کلیوی را فشارخون بالا و دیابت میدانند، دکتر آزبورن و تیم همکاران او معتقدند این عوامل خطر در افزایش شمار بیماران کلیوی در کشورهای یاد شده نقش چندانی نداشتهاند.
دکتر آزبورن درباره حدس و گمانهای اولیه خود و همکارانش نیز گفته است: «در ابتدا ما گمان میکردیم که موضوع افزایش شمار بیماران کلیوی در این کشورها ناشی از شرایط کار کشاورزی، مانند گرمازدگی حین کار، بیآب شدن بدن، اسپری آفتکشها، مواد شیمیایی کشاورزی و فلزات شنگین بهکار رفته در کودهای شیمیایی است.»
او همچنین افزوده است: «با این حال، احتمال آلودگی محیط زیستی به فلزات سنگین، بقایای آفتکشها و داروهای گیاهی که به طور بالقوه حاوی فلزات سنگین هستند را هم غیرممکن نمیدانستیم.»
اشاره دکتر آزبورن به نتایج تحقیقی است که بهار سال ۲۰۱۹ منتشر شده بود. در آن پژوهش، محققان گفته بودند گرمای مربوط به نوع شغل کشاورزان، عامل اصلی افزایش بیماریهای مزمن کلیوی در آمریکای مرکزی است.
با اینحال، تیم تحقیقاتی دکتر آزبورن این نتایج را کافی ندانسته و بهدنبال ریشهیابی افزایش شمار بیماریهای مزمن کلیوی بوده است.
این تیم در نتایج اولیه خود دریافته است که کار روی خاک آلوده به فلزات سنگین و اسپریکردن آفتکشها بدون تجهیزات محافظت شخصی، یکی از راههای ورود این فلزات که به شدت برای کلیه مضر هستند، به بدن انسان است.
در گام بعدی، محققان دانشگاه کوئینزلند شواهدی یافتند که نشان میدادند «مالاتیون» با خطر کلیه ناسالم و ضعیف در انسان مرتبط است.
حتی مقدار کمی از حشرهکش هم خطرناک است
دکتر آزبورن، از نویسندگان اصلی تحقیق حاضر درباره این که در برخورد با حشرهکشها و آفتکشها چه باید کرد، گفته است: «نتایجی که ما به دست آوردیم، نشان میدهند باید تا حد امکان خود را کمتر در معرض حشرهکشها، هر چند در مقدار کم قرار دهیم، زیرا اگر این همجواری با سموم به کار رفته در حشرهکشها به طور مداوم اتفاق بیفتد، در درازمدت، یک خطر جدی برای سلامتی ما است.»
او در پایان اضافه کرده است: «تحقیقات ما هنوز ادامه دارد و ما به زودی روی نحوه استفاده از آفتکشها توسط کشاورزان سریلانکایی و میزان ابتلای آنها به بیماریهای کلیوی مطالعه خواهیم کرد. اما تا همینجا هم به نتایج مهمی دست یافتهایم که هم برای قشر کشاورز و باغدار و هم افرادی که بدون هیچگونه تاملی از حشرهکشها استفاده میکنند، حائز اهمیت است.»
آنگونه که وبسایت «ساینسدیلی» نوشته است، مالاتیون یک ماده سمی مجوزدار برای استفاده در تمام سموم و پشهکشهای کشاورزی، خانگی و مراکز تفریحی است. همچنین شامپوها و داروهایی که برای مقابله با شپش مورد استفاده قرار میگیرند، مقادیری مالاتیون دارند. بنابراین، احتمالا بهتر است برای دور کردن پشهها و سوسکها از محل زندگی خود، بهجای سم، از توریهای پنجره و چادرهای خواب و برای دور نگهداشتن آنها از پوست خود، از کرمهای مخصوص این کار استفاده کنیم.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر