مینو علوی
در دنیای امروز، پژوهشهای زیادی درباره جزییات زندگی انجام میشود که گاه نتایج اعجابآوری دارند؛ مثلا با تغییر رژیم غذایی یا عادت خواب و یا حتی انجام یک ورزش کوچک، ممکن است بتوانیم جلوی نفوذ یک بیماری سخت را در بدن خود بگیریم. «ایرانوایر» در سلسله مطالبی با عنوان «سلامت روح و جسم»، به همین جزییات و تغییرات کوچک و قابل دسترس میپردازد که روی کیفیت زندگی تاثیرات شگرف دارند.
***
دوباره پاییز آمده و با شروع خنکی هوا و کوتاه شدن روزها، برای برخی از ما همزمان عطسه، سرفه، کیپشدن بینی، افسردگی و اضطراب به ارمغان آورده است. شاید بپرسید ربط حساسیت فصلی به سلامت روان چیست؟ خب دانشمندان بریتانیایی بهتازگی دریافتهاند افرادی که دچار یکی از اشکال حساسیت، از جمله حساسیت فصلی هستند، بیشتر از دیگران علایم یکی از انواع اختلالات روانی مانند افسردگی، اضطراب و حتی اسکیزوفرنی را هم دارند.
به تازگی تحقیق جدیدی توسط محققان در «دانشگاه بریستول» بریتانیا انجام شده است که به طور شفافتری از ارتباط بین اشکال مختلف حساسیت و اختلالات و بیماریهای روانی صحبت میکند. این پژوهش که نتیجه آن در ژورنال «آلرژی بالینی و تجربی» منتشر شده، به بررسی دادههای «بانک زیستی بریتانیا» پرداخته است.
آنگونه که نویسندگان این تحقیق عنوان کردهاند، آنها فقط میتوانند بگویند نرخ ابتلا به بیماریهای روانی در افراد دارای حساسیت بیشتر است ولی در رابطه با این که آیا یکی از این دو عامل بروز دیگری است، به نتیجه ملموسی نرسیدهاند.
محققان این پژوهش میزان بروز علایم بیماریها و اختلالات روانی مانند افسردگی، اختلال افسردگی اساسی، اضطراب مزمن، اختلال دو قطبی، اسکیزوفرنی و نوروتیسیزم را در افرادی که دارای انواع حساسیتها، «آسم»، «تب یونجه»، «آتوپیک درماتیس» و «رینیت آلرژیک» هستند را بررسی کردهاند. آنها به دنبال وجود یک رابطه اتفاقی در سطح ژنها بین آلرژی و اختلالات روانی بودند تا عوامل خطر ژنتیکی بیماریها و اختلالات روانی را بهتر درک کنند.
دکتر «هانا سالیس»، یکی از نویسندگان ارشد این تحقیق و محقق حوزه اپیدمیولوژی ژنتیکی در دانشگاه علوم پزشکی بریستول با توضیح این که این تحقیق با به کارگیری روششناسیهای متفاوت به نتایج خود دست یافته است، میگوید: «این به ما کمک میکند به نتایجی که به دست آوردهایم، ایمان بیاوریم. روشن شدن این موضوع که چه ارتباطی بین اختلالات روانی و حساسیت وجود دارد، در تنظیم راهبردهای درمانی کارآمد برای بیماران هر دو گروه از این اختلالات و شرایط بسیار مفید است.»
تحقیق جدید چه میگوید؟
همانطور که گفته شد، محققان دانشگاه بریستول دادههای «بانک زیستی بریتانیا» را که اطلاعات مربوط به سلامت بیش از نیم میلیون بریتانیایی را در خود گنجانده است، بررسی کردهاند. آنها افراد ۳۷ تا ۷۳ سالهای که اطلاعات مربوط به سلامت آنها در این پایگاه دادهها وجود دارد، انتخاب و متغیرهای مورد نظر خود را در آنها پیدا کردهاند.
البته تمام افراد مورد بررسی، سفیدپوست و با تبار اروپایی بودهاند که این میتواند تعمیم دادن نتایج این تحقیق به سایر گروههای اتنیکی را بیاعتبار کند. همچنین بنا به گفته محققان این پژوهش، تمرکز اصلی آنها روی افراد میانسال و مسن بوده است و از این جهت نمیتوان گفت کودکان، نوجوانان و افراد زیر ۴۰ سال چندان مشمول ارتباطی که محققان این پژوهش یافتهاند، بشوند.
در تحلیل نتایج این تحقیقات، محققان دانشگاه علوم پزشکی بریستول میگویند احتمالا خارش و لکهای قابل رویت پوستی ناشی از حساسیت، باعث بدتر شدن شرایط سلامت روان افراد درگیر با آلرژی میشود.
آنها همچنین بر این باورند که بدخوابی و کمخوابی ناشی از انسداد مجاری تنفسی که از شایعترین علایم حساسیت، آسم و رینیت آلرژیک (التهاب مخاط بینی بر اثر آلرژی) است نیز به وخیم شدن اوضاع سلامت روان میانجامد.
این مطالعه به «فرضیه التهابی» اشاره میکند که معتقد است شرایط سلامت روانی ممکن است ناشی از واکنش التهابی سیستم ایمنی بدن به آلرژی باشد.
در همین رابطه، «تونیا تویندرز»، مدیر «شبکه آسم و آلرژی» در امریکا با اشاره به تحقیقی که پیش از این انجام شده است، به «نیوز مدیکال تودی» میگوید: «این نشان میدهد که پریشانی روانی احتمالا یک مکانیزم مشترک است که در عین این که در ریشهیابی اختلالات روانی نقشی کلیدی دارد ولی به افزایش بروز علایم آلرژی در بدن فرد هم منجر میشود.»
چه اختلالات روانی بیشتر با آلرژی در ارتباط هستند؟
محققان دانشگاه بریستول بریتانیا در تحقیق خود فهرستی از اشکال مختلف اختلالات روانی و آلرژی را آوردهاند که به شرح زیر است:
- افسردگی: این تحقیق، رابطهای قوی بین افسردگی خود گزارش شده، اختلال افسردگی اساسی و به طور کلی، آلرژی را تایید میکند. آسم، آتوپیک درماتیس و تب یونجه نیز به شدت با افسردگی مرتبط هستند.
- اضطراب: حساسیت بهطور کلی با اضطراب همراه است.
- اختلال دوقطبی: بیش از همه، آسم با اختلال دوقطبی در ارتباط است ولی سایر اشکال حساسیت هم با اختلال دوقطبی در ارتباط هستند.
- نوروتیسیزم: نوروتیسیزم در فارسی به «رواننژندی» یا «روانرنجوی» ترجمه شده است. حساسیت به طور عام و آسم و اگزما به طور خاص با نوروتیسیزم ارتباط دارند. البته میزان بروز علایم این اختلال روانپزشکی در افرادی که تب یونجه دارند، کمتر است.
نتیجه نهایی این مطالعه این است: «تعداد کمی از ارتباطات مشاهده شده بین آلرژی و سلامت روان در بحث بررسی علت، تکرار شدهاند. ولی فراوانی این ارتباط به قدری بوده است که بتوان آن را مدنظر قرار داد.»
با این حال، دکتر تویندرز میگوید: «با این که مداخله پزشکی زودهنگام برای کاهش علایم آلرژی یا اختلالات روانی احتمالا نمیتواند شانس بروز دیگری را کمتر کند ولی بدون شک یکی از بزرگترین فشارهای مربوط به سلامت را از شانههای سیستمهای بهداشت و درمان و البته مردم در سرتاسر جهان بر خواهد داشت. زیرا این بیماریها و مشکلات در سالهای اخیر در دنیا در حال افزایش بودهاند.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر