مینو علوی
در دنیای امروز، پژوهشهای زیادی درباره جزییات زندگی انجام میشود که گاه نتایج اعجابآوری دارند؛ مثلا با تغییر رژیم غذایی یا عادت خواب و یا حتی انجام یک ورزش کوچک، ممکن است بتوانیم جلوی نفوذ یک بیماری سخت را در بدن خود بگیریم. «ایرانوایر» در سلسله مطالبی با عنوان «سلامت روح و جسم»، به همین جزییات و تغییرات کوچک و قابل دسترس میپردازد که روی کیفیت زندگی تاثیرات شگرف دارند.
***
برای بیشتر ما، اسفناج یک نوع سبزی مغذی است که «ملوان زبل»، شخصیت کارتونی محبوب هر جا کم میآورد، یک قوطی کنسرو آن را باز میکند و میخورد و زورش به قدری زیاد میشود که همه مشکلات را در لحظه حل میکند. حالا بعد از تقریبا ۳۰ سال، محققان «دانشگاه A&M» در تگزاس امریکا میگویند این سبزی مغذی، اثر ضدپولیپ دارد و میتواند در جلوگیری از سرطان روده بزرگ ژنتیکی و غیر ژنتیکی موثر باشد.
بنا بر دادههای «مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها» در ایالات متحده امریکا (سیدیسی)، سرطان روده و مقعد سومین رتبه را از نظر کشنده بودن در بین تمام سرطانهای شایع در این کشور دارد. همچنین به جز برخی سرطانهای پوست، سرطان روده بزرگ شایعترین نوع سرطان در هر دو گروه مردان و زنان است.
در ایران نیز سالانه بیش از ۱۲ هزار نفر به سرطان روده بزرگ مبتلا میشوند و این نوع سرطان، چهارمین نوع سرطان شایع در کشور است.
تحقیقات پیشین نشان داده بودند که خوردن اسفناج بهطور مرتب موجب کاهش خطر تا ۵۰ درصدی ابتلا به سرطان روده بزرگ میشود. با اینحال، محققان دانشگاه A&M تگزاس به همین اکتفا نکرده و در تحقیق جدیدی که نتایج آن در ژورنال «میکروبهای روده» منتشر شده، علاوه بر صحه گذاشتن بر این اثر ضدسرطانی، درباره عملکرد اسفناج در بدن نیز توضیحاتی ارایه کردهاند.
آنها در تحقیق خود متوجه شدهاند که سبزیجات و بهویژه اسفناج، از طریق تعامل با باکتریهای روده و ژنتیک ما، مانع رشد پولیپ در روده میشوند و از این طریق به کاهش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و مقعد کمک میکنند.
آنگونه که محققان این پژوهش میگویند، از کل افرادی که به سرطان روده بزرگ مبتلا میشوند، ۱۰ تا ۱۵ درصد ارثی و خانوادگی و بیش از ۸۵ درصد موارد سرطان روده بزرگ، غیر خانوادگی هستند و به صورت انفرادی اتفاق میافتند.
همچنین بنا بر گفته آنها، پنج تا ۱۰ درصد پولیپهای روده به سرطان منجر میشوند.
دانشمندان دانشگاه A&M قبل از این هم درباره اثر ضدپولیپی اسفناج بر رودههای موش آزمایشگاهی صحبت کرده بودند. آنها پیش از این نیز اعلام کرده بودند که این سبزی سرشار از آهن و سایر مواد معدنی میتواند خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ مشابه انسان را که منشایی غیرژنتیکی دارد و به شکل پراکنده در موشهای آزمایشگاهی دیده میشود، کاهش دهد.
اما این تحقیق جدید، مشخصا روی اثر مثبت اسفناج بر نوع ارثی سرطان روده و مقعد، با نام «پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی» کار کرده است. پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی منجر به رشد چندین و گاه صدها پولیپ غیرسرطانی در روده بزرگ میشود. افرادی که دچار این مشکل هستند، در نهایت مجبورند با جراحی، روده بزرگ خود را خارج و پس از آن هم برای جلوگیری از رشد پولیپ در اثنیعشر خود، از داروهای ضدالتهابی غیراستروییدی که به طور بالقوه سمی هستند، استفاده کنند.
تحقیق جدید چه میگوید؟
محققان دانشگاه A&M تگزاس به مدت ۲۶ هفته به موشهای آزمایشگاهی اسفناج یخ زده و خشک شده خورانده و متوجه شدند که در نتیجه این تغذیه جدید، موشها نیازی به داروهای فشرده برای درمان پولیپهای روده خود نداشتند زیرا رشد پولیپها در این موشها، به وضوح به تعویق افتاده بود.
لازم است گفته شود که به این موشها چند هفته پیش از خوراندن اسفناج، داروهایی داده شده بود تا رشد پولیپهای مشابه پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی در انسان را در آنها تحریک کند.
محققان این پژوهش از روش جدیدی برای تحلیل دادههای خود استفاده کردهاند که «مولتی آمیکس» نامیده میشود. در این روش، محقق دادههای سیستمهای مختلف بدن را تجزیه و تحلیل میکند و به دنبال ارتباطاتی است که میتوانند زمینههای بالقوه تحقیق را پیشنهاد دهند.
آنگونه که دکتر «پییر دوراستاین»، استاد داروسازی «کالج سندیگو» در دانشگاه ایالتی کالیفرنیا به «مدیکال نیوز تودی» گفته روش مولتی آمیکس تابه حال توانسته است در موارد مختلفی، از جمله درمان سرطان متناسب با سیستم میکروبیومهای روده منحصر بههر فرد، موثر باشد.
با همین پشتوانه نیز محققان دانشگاه تگزاس، بروندادهای سه سیستم «میکروبیوم»، یعنی باکتریهای مفید و مضر رودهها، «ترانسکریپتوم»، مجموعه «RNA» و «mRNA» که سلولها یا بافتهای بدن از خود تولید میکنند و نهایتا «متابولوم»، «متابولیت» و موادی که سلولها در حین فعالیت متابولیک میسوزانند و تولید میکنند را بررسی کرده و به نتیجه ذکر شده رسیدهاند.
این روش جدید به محققان پژوهش حاضر نشان داده است که برخلاف آنچه تصور میکردند، این «کلروفیل» موجود در اسفناج که باعث سبزی برگهای آن میشود نیست که اثر ضدپولیپی دارد بلکه اسیدهای چرب و مشتقات «اسید لینولئیک» موجود در اسفناج است که باعث ایجاد این اثرات مفید میشوند.
نگذارید پولیپهای روده زیاد شوند
محققان این تحقیق قصد دارند بیشتر و عمیقتر روی اسیدهای لینولئیک موجود در اسفناج تحقیق کنند تا راهحلی برای انسان بیابند. در این حین اما دکتر «رودریک دشوود»، محقق اصلی و استاد دانشگاه A&M تگزاس معتقد است هر چه زودتر خوردن روزانه اسفناج را شروع کنیم، بهتر است.
او گفته است: «نباید آن قدر صبر کنیم که پولیپ رودههایمان را درگیر کند تا دست بهکار چنین راهحل پیشگیرانه سادهای شویم.»
«میشل روتناستاین»، متخصص تغذیه برای سلامت قلب نیز معتقد است اسفناج برای سلامت همه افراد بسیار مفید است. او با اشاره به مواد معدنی و ویتامینهای موجود در اسفناج میگوید: «اسفناج منبع غنی از ویتامین کا۱ است که ثابت شده به کاهش خطر ابتلا به کاردیومگالی (بزرگ شدن قلب) کمک میکند. اسفناج همچنین به طور طبیعی سرشار از گلوتاتیون است که به تقویت مسیر اصلی آنتی اکسیدان در بدن و استرس اکسیداتیو کمک و عملکرد سیستم ایمنی را پشتیبانی میکند.»
این متخصص تغذیه برای سلامت قلب به نیوزمدیکال تودی میگوید: «اسفناج همچنین حاوی فولات است که یکی از ویتامینهای مورد نیاز بدن برای کاهش سطح هموسیستئین در بدن است.»
او در پایان میگوید: «سطح بالای هموسیستئین منجر به افزایش رسوب در عروق میشود. بنابراین، غذاهایی که فولات زیادی دارند، نهتنها برای سلامت قلب و عروق مفیدند بلکه باعث کاهش اسید اوریک در خون شده و به سلامت کلیهها نیز کمک میکنند.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر