کشاورزی چریکی

بیست سال پیش که در شهر نیویورک دانشجو بودم، در جنوب بخش مَنهَتن در زیرزمین یک ساختمان مسکونی اتاقی کرایه کردم. صاحب خانه یک زن آلمانی بنام یانا شیفر بود که به باغبانی علاقهء زیادی داشت. علاوه بر گل کاری در حیاط کوچک پشت ساختمان، درختان کوچه را هم مرتب با عشق و علاقه آب می داد. معتقد بود شهرداری به اندازهء کافی به درختها نمی رسد و خودش باید آستین ها را بالا بزند. اگر به کوچهء سوم بین خیابان دوم و سوم بروید خواهید دید که در نتیجهء تلاش های یانا چقدر درختان آنجا درشت تر و سرحال ترند.

یانا یکی از کسانی است که تحت تأثیر جنبش سبز نیویورک  قرار گرفته بود. چند بلوک پایین تر از آپارتمان او در محلهء باوری-هاوستن باغ کوچکی قرار دارد که اولین نمونهء «کشاورزی-باغبانی چریکی» Guerrilla Gardening/Farming بشمار می آید. در ۱۹۷۳ عده ای از شهروندان به رهبری لیز کریستی در این تکه زمین، که مدت زیادی رها شده بود، به کاشتن گل و سبزیجات مشغول شدند. این حرکت مورد حمایت ساکنان محل قرار گرفت و در سالهای بعد موافقت و همکاری شهرداری را نیز جلب کرد.

بیاییم به زمان حال. سه هفته پیش که بچه های گروه کیوسک بفکر اجرای ترانه در پارک گزی در کنار میدان تقسیم بودند، چند نفر از دوستان ایرانی مقیم استانبول را برای تماشا دعوت کردیم. به خاطر نگرانی های امنیتی و حضور نیروهای ضد شورش، این برنامه اجرا نشد. اما یکی از دوستانم، مهستی کیا، که به پارک آمده بود در بین صحبت هایش اشاره کرد مدتی پیش که تظاهرکنندگان این پارک را برای حفظ درختان اشغال  کرده بودند، قسمتی از زمین آن را سبزیکاری کردند.

این کار برای مهستی بقدری جالب بود که در موردش مطالعه کرد و با «کشاورزی چریکی» آشنا شد. حالا او و عده ای از ساکنان محله اش تصمیم گرفته اند زمین های خالی رها شده را زیر کشت ببرند.

تماشا در ویمیو

MAHASTIISTANBUL from JJ On the Road on Vimeo.