آیا ماموران امنیتی و انتظامی می‌توانند افراد را به صورت مخفیانه دستگیر کنند؟

پاسخ به سوالات حقوقی شهروندان توسط موسی برزین خلیفه‌لو، وکیل

موسی برزین خلیفه‌لو، وکیل و مشاور حقوقی ایران‌وایر به سوالات حقوقی از سوی شهروندان و خبرنگاران در بخش‌های مختلف «بازداشت و دستگیری»، «تفتیش و بازرسی منزل»، «ضبط وسایل»، «تحقیقات در مرحله بازپرسی و دادسرا» و «محاکمه در دادگاه بدوی» پاسخ می‌دهد. این پاسخ‌ها براساس قوانین جاری ایران نوشته شده است که در بسیاری از موارد ماموران بازداشت و مسئولان قضایی توجهی به اجرای آن ندارند. بااین حال شناخت و آگاهی شهروندان از قوانین حقوقی می‌تواند در شرایط حساس پشتوانه‌ای برای آنها باشد و ماموران و نهادهای بازداشت‌کننده را وادار به پاسخگویی کند.

پرسش:  در مواردی مشاهده ‌شده است که فردی دستگیر می‌شود اما هیچ مقامی دستگیری او را تایید نمی‌کند. آیا ماموران امنیتی و انتظامی می‌توانند افراد را به صورت مخفیانه و بدون این که در جایی ثبت شود، دستگیر کنند؟

پاسخ: اگر فردی دستگیر می‌شود، باید بلافاصله این موضوع ثبت و به مقامات قضایی اطلاع داده شود. در ماده ۴۹ قانون آیین دادرسی کیفری آمده است: «به محض آن که متهم تحت‌ نظر قرار گرفت، حداکثر ظرف یک ساعت مشخصات سجلی، شغل، نشانی و علت تحت‌ نظر قرار گرفتن وی، به هر طریق ممکن به دادسرای محل اعلام می‌شود. دادستان هر شهرستان با درج مشخصات مزبور در دفتر مخصوص و رایانه، با رعایت مقررات راجع به دادرسی الکترونیکی، نظارت لازم را برای رعایت حقوق این افراد اعمال می‌نماید و فهرست کامل آنان را در پایان هر روز به رییس کل دادگستری استان مربوط اعلام می‌کند تا به همان نحو ثبت شود.»