در سالهای اخیر با افزایش توجه غرب به تحولات ایران، گروهها و ارگانهای متفاوت نیز در گوشه و کنار جهان وبلاگها و سایتهای تحلیلی ویژه اخبار ایران راه اندازی کردهاند. محدودیتهای پیش روی روزنامهنگاران ایرانی و کاهش قابلتوجه خبرنگاران مستقل خارجی حاضر در تهران نیز باعث گسترش سایتها و پایگاههای خارجی در حوزه خبرهای مربوط به ایران شده است.
از میان رسانههای معتبر بینالمللی تنها تعداد اندکی از آنها در چهار سال گذشته موفق شدهاند که نماینده ثابتی در ایران داشته باشند. توماس اردبریتنک، رئیس دفتر روزنامه نیویورک تایمز در تهران و جیسون رضائیان، خبرنگار روزنامه واشنگتنپست، از معدود روزنامهنگاران غربی هستند که تا به امروز مجوز کار در تهران داشتهاند.
از میان رسانههای انگلیسی، بجز خبرنگار فایننشیالتایمز که روزنامهای اقتصادی است، به سختی میتوان روزنامهنگاری پیدا کرد که در این چند سال اجازه پیدا کرده به ایران وارد شود. رسانههایی همچون گاردین، بیبیسی، تلگراف، تایمز لندن، شبکه چهار انگلستان که خبرهای ایران را به طور مداوم دنبال میکنند هیچکدام در تهران نمایندهای ندارند.
آن دسته از خبرنگاران خارجی نیز که شانس حضور در ایران را برای مدت کوتاهی پیدا میکنند اغلب از محدودیتهای پیش روی خود در ایران گلهمندند. میبایست مترجمهای دولتی اختیار کنند و اجازه تهیه گزارش آزادانه از خیابان ها و مردم را پیدا نمیکنند. دو سال پیش هنگام انتخابات مجلس شورای اسلامی و درست در روز اخذ رای، روزنامهنگاران خارجی گله کردند که مسئولان دولتی بجای آنکه آنها را به شعبات اخذ رای ببرند، سوار اتوبوس کرده و به نقطهای خارج از شهر بردند تا پیشرفتهای جمهوری اسلامی را در حوزه هوا و فضا نشان بدهند.
حالا چند هفته پیش از انتخابات ریاستجمهوری، بار دیگر ایران مانع از حضور گسترده خبرنگاران رسانه های مستقل خارجی در تهران شده است. این موضوع رسانهها و مراکز تحلیلی خارج از ایران را واداشته تا پایگاههای ویژهای راه اندازی کنند تا به طور ویژه خبرهای ایران را پوشش دهند.
روزنامه لوموند، برای مثال، وبلاگ «پیوند با ایران» را راهاندازی کرده، سایت روزنامه گاردین میزبانی «دفتر تهران» را بر عهده گرفته و سایت نوپای المونیتور که به طور ویژه به مسائل مربوط به خاورمیانه تمرکز دارد نیز «نبض ایران» را تاسیس کرده است.
مرکز سابان در موسسه «بروکینگز»، از قدیمیترین اتاق فکرهای غیرانتفاعی واشنگتن آمریکا، نیز چندی پیش و با نزدیک شدن انتخابات ریاست جمهوری سایت «ایران در سابان» را راه انداخته تا با دقت بیشتری مسائل مربوط به ایران را تحلیل کند. اغلب مطالب منتشر شده در این سایت نوشته تحلیلگران و منتقدان سیاسی و اقتصادی موسسه بروکینگز هستند و خانم «سوزان ملونی» از افرادی است که به طور مرتبط در حوزه ایران برای این سایت مطلب مینویسد.
سایتها و خبرگزاریهای نزدیک به حکومت ایران اما از گسترش چنین مراکز مجازی تحلیلی در رابطه با ایران نگرانند و به آنها با بدبینی نگاه میکنند. در سال 1388 برای مثال، خبرگزاری فارس در رابطه به مرکز سابان مطلبی منتشر کرد و مدعی شد که این مرکز برای «کودتای مخملی» در ایران دستورالعمل صادر کرده است. منتقدان حکومت ایران چنین توصیفهایی را توهم، بزرگنمایی و سوءبرداشت خبرگزاریهای دولتی میدانند که به گفته آنها تاب آزادی مطبوعات را ندارند.
فارس در گزارشی نوشت: «مركز سابان وابسته به انديشكده آمريكايي بروكينگز طي گزارش مفصلي راهكارهاي لازم براي براندازي نرم در ايران و حمايت از مخالفان نظام را قبل از انتخابات طراحي كرده بود. آنچه در محوريابي ذيلالذكر گزارش 160 صفحهاي مركز سابان مشهود است.»
«در روزهاي اخير از سوي مركز سابان... ايالات متحده، با بررسي سناريوهاي مختلف عليه ايران، در كنار گزينههاي مطرح ديپلماتيك و نظامي، موضوع تغيير حكومت در ايران را از طريق كودتاي مخملي، با ايجاد اغتشاش و هدايت آن توسط اپوزيسيون، تا مرحله فروپاشي و سپس حمله نظامي و اشغال كشور، در شرايط فعلي مناسبترين گزينه تشخيص داده است.»
همزمان با رد صلاحیت اکبر هاشمی رفسنجانی توسط شورای نگهبان و پشتبانی اصلاحطلبان از وی، خانم ملونی مقالهای را در سایت «ایران در سابان» منتشر کرده با عنوان «میراث اطلاحات در ایران، شانزده سال بعد» که به دستآوردهایی از ریاست جمهوری سید محمد خاتمی اشاره میکند که با گذشت بیش از یک دهه و هشت سال ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد همچنان در زندگی ایرانیان تاثیر گذار است. خانم ملونی در آغاز مطلب خود به روز دوم خرداد و اهمیت تاریخی آن برای اصلاحطلبان اشاره کرده و نوشته که شانزده سال بعد چنین روزی در تقویم سیاسی ایرانیان از اهمیت خاصی برخوردار است.
وی نوشته: «با وجودی که جریان اصلاحات با مانع روبرو شد و از صحنه تصمیم گیری ایران خارج شد با این همه بواسطه شماری از سیاستهای خاص و همچنین زندهکردن جامعه مدنی و رسانهای در ایران تاثیر معنادار و مثبتی بر زندگی ایرانیان گذاشت.»
«اگر آرایش انتخابات حاضر و همچنین افزایش استبداد [حاکمان تهران] را در سالهای اخیر در نظر بگیرد آن وقت خیلی سخت میتوان تصور کرد که با نتیجه انتخابات خرداد [لااقل] در کوتاه مدت ایران دوباره به حالت اول [زمان اصلاحات] بازگردد.»
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر