شایا گلدوست
امروزه با گسترش فضای مجازی و شبکههای اجتماعی تبادل اطلاعات بیشتر و در موارد زیادی با کیفیت بهتری انجام میشود. افراد زیادی خبرها و مسائل اجتماعی و روز دنیا را بیشتر از طریق شبکههای اجتماعی و روی تلفنهای همراه خود دنبال میکنند تا رادیو، تلویزیون، روزنامه و... . اما با این حال نقش رسانههای عمومی در فرهنگسازی، شکستن تابوهای اجتماعی و آموزش و تبادل اطلاعات را نمیتوان نادیده گرفت، اما این که این رسانهها تا چه میزانی نقش خود را درست ایفا میکنند، جای بحث دارد.
یکی از موضوعاتی که رسانههای فارسیزبان داخل و خارج از کشور برای جامعهای مثل ایران همیشه با احتیاط به آن پرداختهاند و بهتر است بگوییم در بسیاری از مواقع نادیده گرفته شده و حرفی درباره آن زده نشده است، موضوعات جنسی و جنسیتی و جامعه رنگینکمانی است؛ افرادی با گرایشهای جنسی و هویتهای جنسیتی متفاوت با آنچه که جامعه آن را هنجار میداند. دلیل آن نیز میتواند تابوهای فرهنگی و مذهبی جامعه سنتی و متعصب ایران و همینطور سیاستهای دولت حاکم باشد که نگاهی بیمارپندارانه و مجرمانه به این قشر نه چندان کوچک در جامعه دارد.
رسانههای حکومتی که زیر نظر قوانین سیستم حاکم و در سایه سانسور مشغول به برنامهسازی و فعالیت هستند، نه تنها نقش و رسالت سازنده خود را به درستی انجام ندادهاند، بلکه در موارد زیادی در مسیر تخریب و بر هم زدن فعالیتهای صحیح اجتماعی قدم نهاده و در سالهای اخیر رفتهرفته محبوبیت خود را نیز از دست دادهاند.
اما اگر رسانههای داخلی را که فقط در مواردی بسیار کوچک اشارهای به وضعیت ترنسها میکنند، آن هم به چشم بیمارانی که به اصطلاح نیاز به درمان دارند، فاکتور بگیریم، در سالهای اخیر رسانههایی که در خارج از کشور با عنوان رسانه آزاد فعالیت میکنند، رویکرد بهتری به این قشر داشتهاند و اخبار و موضوعات مربوط به جامعه رنگینکمانی را نیز پوشش دادهاند و میدهند. هر چند که در موارد زیادی مفاهیم و مطالب به شکلی صحیح به مخاطب انتقال داده نمیشوند و البته که بسیاری از آنها نیز به دلیل جذب مخاطب داخل ایران و با در نظر گرفتن تابوهای فرهنگی و مذهبی نسبت به پرداختن به این موضوعات با احتیاط عمل میکنند. با این وجود رویکرد جامعه به قشر رنگینکمانی نشان میدهد که اقدامات انجامشده تا به امروز هر چند مثبت، اما کافی نبوده است.
آموزش صحیح یکی از اصلیترین و کارآمدترین روشهایی است که میتوان به وسیله آن دیدگاه منفی جامعه را به بسیاری از موضوعات تغییر داد. زمانی که افراد نسبت به موضوعی که شناخت و علم کافی ندارند، آگاهی پیدا میکنند، دیدگاهشان نیز رفتهرفته تغییر مییابد و این کار مثبتی است که رسانههای پرمخاطب میتوانند درباره مسائل جنسی و جنسیتی و جامعه رنگینکمانی انجام دهند.
یکی از نکاتی که در پرداختن اخبار، مناسبتها و وقایع مربوط به جامعه رنگینکمانی در رسانهها وجود دارد، این است که باعث مشاهدهپذیری هر چه بیشتر جامعه و دیده و شنیده شدن افرادی میشود که به دلیل فشارها و تبعیضهای مختلف و تجربه زیسته تلخی که داشتهاند، در سایه زندگی میکنند یا این که به حاشیه رانده شدهاند. تولید محتوا و صحبت درباره مسائلی که کمتر بدان پرداخته شده است تفکر عمومی جامعه را به سمتی پیش میبرد که رفتهرفته قدمهای هر چند کوچک اما مثبتی را، در مسیر آگاهی و پذیرش برمیدارد و همین امر میتواند باعث کاهش خشونت و تبعیض نسبت به این افراد شود و همچنین قالبهای دوقطبی جنسی و جنسیتی موجود در لایههای مختلف جامعه را بشکند.
علاوه بر این، همدلی، همبستگی و احساس مشترکی که در بین اعضای جامعه رنگینکمانی به وجود میآید، به آنها کمک میکند که خود را بهتر بشناسند و بپذیرند و بدانند که تنها نیستند و افراد دیگری نیز با احساسات و تجربیات مشابه با آنها هستند که روزهایی مثل زندگی آنها را گذراندهاند یا در حال گذارند. علاوه بر این به کمک رسانهها، فعالین و کنشگران این حوزه و خود اعضای جامعه رنگینکمانی میتوانند فضای بازتری برای فعالیت در جهت به دست آوردن حقوق برابر داشته باشند و رسانهها میتوانند فرصتی باشند تا صدای آنها رساتر به گوش جامعه برسد و سیستم قانونگذار را نیز وادار کند تا برای تغییر برخی از قوانین تبعیضآمیز و همینطور تصویب قوانینی در جهت حمایت از این افراد، در برابر خشونت و تبعیضی که تجربه میکنند، اقدام نماید.
حضور اعضای جامعه رنگینکمانی، با هر گرایش جنسی و هویت جنسیتی، در رسانههای مختلف تاکیدی بر این مطلب بسیار مهم است که انسانها با وجود همه تفاوتهایی که با هم دارند، برابرند و باید حق دسترسی به امکانات برابر برای رسیدن به موقعیتهای مختلف را داشته باشند. در سالهای اخیر شاهد حضور پررنگ اعضای جامعه رنگینکمانی در عرصههای سیاسی و اجتماعی و... در کشورهای مختلف هستیم و رسانههایی که این اخبار را پوشش میدهند، حضور این افراد را در جامعه پررنگتر کردهاند و با دادن فضایی برای دیده شدن، هر چه بیشتر بر این حق برابر تاکید میکنند.
درست است که در مقایسه جامعه ما با بسیاری از کشورها، جامعه ما برای رسیدن به نقطهای که امروزه در بسیاری از جوامع پیشرفته شاهد آن هستیم، راه درازی در پیش دارد، اما ما نیز همانند آنها نیازمند تلاشی هستیم که اقشار مختلف در آن جوامع برای به دست آوردن حقوق خود طی سالها انجام دادهاند. جامعه رنگینکمانی فارسیزبان میتواند با استفاده از امکاناتی که در دنیای پیشرفته امروزی از طریق شبکههای اجتماعی و تعدد رسانهها مییابد، سرعت انتقال آگاهی و گردش اطلاعات را بالاتر برده و در بهبود شرایط برای خود و جامعهای که در آن زندگی میکند نقش سازندهای داشته باشد. هرچند مسئولیت بزرگی در این مسیر بر گردن رسانههاست که به دور از تعصب و تبعیض و ملاحظات سختگیرانه، با روشهایی که عموم جامعه را مورد خطاب قرار دهد، در این مسیر دشوار یاریرسان باشند و این نکته را از یاد نبرند که برای رسیدن به یک جامعه سالم و آزاد، احقاق حقوق همه اقشار آن جامعه به یک اندازه اهمیت دارد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر