حقوق زنان، چالش های نظام و جامعه

سحر بیت مشعل 

زنان ایرانی در حالی روز جهانی خود را جشن می گیرند که فعالیت و اعتراض خود را برای رسیدن به حقوق طبیعی در عرصه های مختلف حقوقی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی پیگیری می کنند.
هرچند که روز زن در ایران در دو مناسبت دولتی و جهانی جشن گرفته می شود اما روزی که در جمهوری اسلامی به عنوان روز زن اعلام می شود، اغلب به تریبونی برای نظام برای ستایش از عملکرد خود و همچنین ترویج الگوی خاصی از شیوه زندگی زنان تبدیل می شود.

این در حالی است که اغلب کشورهای جهان و حتی احزابی که مثل نظام جمهوری اسلامی ایران، خواستگاه آنها اسلام سیاسی است، ۸ مارس را جشن می گیرند. در این زمینه می توان به برخی از احزاب اسلام گرا در خاورمیانه از جمله حزب نهضت در تونس و اخوان المسلمین در مصر اشاره کرد.

زنان در ایران در حالی صدمین سالگرد روز جهانی زن را پشت سر می گذارند که در کنار دیگر فعالان به اعتراضات ضد دولتی از همراهی با تجمع اعتراضی روزانه نسرین ستوده در مقابل کانون وکلا گرفته تا حضور در ورزشگاه آزادی برای اعتراض به منع تماشای مسابقات ورزشی و همچنین تجمع های بزرگی که در اهواز و بندر عباس علیه سیاست هایی که منجر به گسترش پدیده گرد وخاک شده، ادامه می دهند. جایزه حقوق زنان ژنو نیز امسال به فعالیتی که زنان ایرانی در قالب انتشار عکس های که حجاب تحمیلی را به چالش می کشد، اختصاص یافته است.

با وجود این موفقیت ها و تلاش ها، زنان در ایران راه طولانی برای رسیدن به خواسته های خود پیش رو دارند، گو  اینکه به همان اندازه که زنان گام هایی را در جهت رسیدن به حقوق خود برمی دارند دولتمردان محدودیت های ضد زن را گسترش می دهند.
سیاست های تبلیغ و تشویق چند همسری و حمایت قانونی دولتی از آن، تفکیک جنسیتی در برخی دانشگاه ها و اخیرا در شهرداری تهران، محدود کردن سهمیه زنان در تحصیل در برخی رشته ها، ممنوعیت زنان از سفر به خارج مگر با اجازه همسر، محدودیت در حضانت از فرزندان هنگام طلاق تنها بخشی از محدودیت هایی است که نظام علیه زنان انجام می دهد.
اسماعیل احمدی مقدم فرمانده پلیس نیز اخیرا اعلام کرده طی سال گذشته گشت ارشاد به بیش از ۳ میلیون زن تذکر داده و برای ۱۸ هزار زن پرونده تشکیل داده است.
البته چالش هایی که زنان در مقابل خود می بینند فقط از طرف نظام نیست؛ نابهنجاری های فرهنگی، تعصعبات سنتی خانواده ها، تعدی به زنان و آزار آنها توسط مردان به شیوه های مختلف از کیف قاپی گرفته تا تجاوز جنسی همه چالش هایی است که عامل اصلی آن جامعه ای است که با انبوهی از مشکلات اقتصادی و سیاسی مواجه است.

در چنین شرایطی، وقتی می بینیم که زنان طی سال های گذشته توانسته اند جایگاه خود را به عنوان بخش عمده ای از جنبش مدنی تثبیت کنند و برای تغییر شرایط تحمیلی در کشور به همراه دیگر بخش های جنبش تلاش کنند، می توان از چشم اندازی امیدوار کننده سخن گفت که پیش روی جامعه ایرانی قرار دارد و خوشحالانه تر از قبل، روز جهانی زن را گرامی داشت و تبریک گفت.