فرامرز داور
«محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران در توییتر خود از مسکو، با طعنه به امریکا نوشته است: «با وزیر امور خارجه روسیه گفتوگوی پرباری داشتم. برخلاف دیگران که هزاران مایل دورتر از سواحل خود به جنگافروزی "دفاعی" دست میزنند، ایران و روسیه برای صلح در سوریه با یکدیگر همکاری کردهاند و اکنون پیشنهادهای مهمی برای صلح در خلیج فارس ارایه کردهاند.»
سفر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به مسکو در زمانی انجام شده که روسیه با همکاری چین و به دعوت ایران، در حال برگزاری مانور مشترک نظامی در دریای عمان و در نزدیکی تنگه هرمز است.
این مانور با آغاز به کار ائتلاف نظامی امریکا در خلیج فارس برای تامین امنیت کشتیرانی تجاری همزمان است. از زمان طرح تاسیس این ائتلاف، جمهوری اسلامی ایران درصدد برآمده که یک موازنه قدرت با دعوت از کشورهای شرقی و همسایگانش در خلیج فارس شکل بدهد که تاکنون ناکام بوده اما توانسته است پای نظامیان روسیه و چین را به منطقه باز کند.
بر خلاف دهه ۱۳۶۰خورشیدی که با حضور شوروی مخالفت میشد، جمهوری اسلامی ایران حالا نه تنها از حضور نظامیان روسیه در خلیج فارس استقبال میکند که حتی کشتیهای نظامی چین را هم با هدف توازن قوا به منطقه کشانده است.
عامل اصلی باز شدن پای ارتش امریکا به خلیج فارس، تهدیدهای ایران در این آبها در جریان جنگ هشت ساله با عراق بود که سرانجام به نبرد نفتکشها در خلیج فارس انجامید. با بالا رفتن تهدیدات علیه نفتکشها، کویت برای اولین بار از ایالات متحده امریکا و اتحاد جماهیر شوروی دعوت کرد که با حضور در خلیج فارس، امنیت کشتیرانی تجاری را تامین کنند.
این دعوت برای جمهوری اسلامی گران تمام شد و نه تنها رفتار کویت را «بچهگانه» خواند و آن را «نوکری امریکا و شوروی» توصیف کرد که دست به اقداماتی زد تا این دو کشور را از حضور دایم نظامی در خلیج فارس پشیمان کند.
مینگذاریهای ایران در آبهای خلیج فارس ادامه پیدا کرد و نه تنها به ناوگان امریکایی که نفتکشهای کشورهای عربی را اسکورت میکرد آسیب زد که یک کشتی نظامی شوروی هم از سوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اردیبهشت ۱۳۶۶ هدف حمله قرار گرفت تا شوروی هم منطقه خلیج فارس را ترک کند.
از آن زمان تاکنون، ایالات متحده در خلیج فارس حضور دایمی دارد و ناوگان پنجم نیروی دریایی آن در بحرین مستقر شده است. اما اتحاد جماهیر شوروی از منطقه رفت و پس از فروپاشی هم روسیه، کشور جانشین آن به خلیج فارس بازنگشت.
امریکا طرح ائتلاف نظامی حامی کشتیرانی تجاری را پس از آن طرح کرد که چند نفتکش در نزدیکی تنگه هرمز هدف حملاتی مشکوک قرار گرفتند. جمهوری اسلامی ایران که پیش از این تهدید کرده بود در صورت تحریم نفتی از سوی امریکا، به هیچ کشوری اجازه نمیدهد نفت خود را از تنگه هرمز عبور دهد، متهم شماره اول این حملات بود.
مشابه وضعیتی که در سال ۱۳۶۶ در جریان بود، با به خطر افتادن امنیت کشتیهای تجاری و نفتکشها، امریکا به خلیج فارس آمد و با تکرار این وضعیت در سال ۱۳۹۸، ائتلاف نظامی را در تنگه هرمز برپا کرد. بریتانیا که یک نفتکش آن در سال جاری از سوی سپاه توقیف شد و ژاپن که نفتکشهایش هدف حملات مشکوک قرار گرفتند، در ائتلاف نظامی امریکا حضور دارند.
در چنین وضعیتی، بر خلاف دهه ۶۰ که سپاه با هدف دور کردن شوروی از خلیج فارس، یک کشتی این کشور را هدف قرار داد، این بار در سال جاری رسما از این کشور و چین که سابقه حضور نظامی در خلیج فارس ندارد، برای مانور تامین امنیت دعوت کرده است. ظریف میگوید طرح مهمی با روسیه برای صلح در خلیج فارس در حال بررسی است.
ایران که با پذیرش خطر جدی حمله به کشتی شوروی، تلاش کرده بود آن کشور را از اسکورت کشتیهای تجاری در خلیج فارس منصرف کند، حالا از مسکو برای حضور در خلیج فارس دعوت کرده است.
اگر این دعوت زمینهساز حضور طولانی یا دایمی روسیه در خلیج فارس شود، جمهوری اسلامی ۳۳ سال پس از نیروی دریایی امریکا، نظامیان روسیه را به همسایگی خود در مرزهای جنوبی رسانده است.
از همین بلاگ بخوانید:
ژنرال دو ستاره جمهوری اسلامی قضاوت درستی درباره شکست برجام دارد؟
نگرانی خامنهای برای ۱۷ در صد آمریکاییها
توییت ظریف دقیق نیست؛ آمریکا میتواند تحریمهای شورای امنیت را احیا کند
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر