آیا در مورد حقوق معلمان، کنوانسیون‌های بین‌المللی وجود دارند؟

سلام؛

آیا در مورد حقوق معلمان، کنوانسیون‎های بین‎المللی وجود دارند؟ آیا معلمان می‌توانند از دولت ایران به دلیل نقض حقوق خود به مراجع بین‌المللی شکایت کنند؟

با سلام؛
دولت ایران عضو سازمان بین‎المللی کار است. این سازمان مقاوله نامه‌های متعددی را به تصویب رسانده که کشور ایران هم بسیاری از آن‎ها را قبل و بعد از انقلاب پس از تصویب در مجلس، پذیرفته است. بنابراین، این مقاوله نامه‌ها همانند قانون، دارای اعتبار هستند. مقاوله نامه شماره ۱۱۱ این سازمان در ۲۵ ژوئن ۱۹۵۸ به تصویب رسیده و مجلس شورای اسلامی در تاریخ ۷ می ۱۹۶۴ آن را امضا کرده است. در این مقاوله‎نامه، تبعیض بر مبنای دین، نژاد و یا عقیده سیاسی و غیره  در امر اشتغال و استخدام منع شده است. از این مقاوله‌نامه می‌توان در مورد اخراج و تعلیق و به طور کلی، محرومیت از کار معلمانی که عقیده سیاسی متضاد با حکومت و یا باور دینی متفاوتی دارند، استفاده کرد؛ یعنی می‌توان از طریق سارمان بین‎المللی کار و دیگر مراجع حقوق بشری خواست از ایران بخواهد این مقاوله‏نامه را رعایت کند. در قوانین ایران مواردی مشاهده می‌شوند که کارفرماهای دولتی یا خصوصی می‌توانند معلم را به دلیل عقاید مذهبی و سیاسی از کار محروم کنند. این قوانین با مقاوله‎نامه سازمان  بین‎المللی کار در تعارض است.
از جمله مقاوله ‌نامه‌های دیگر، مقاوله‏ نامه شماره ۸۷ و ۹۸ است. مقاوله نامه شماره ۸۷ در مورد «آزادی انجمن و حق تشکل» و مقاوله نامه شماره ۹۸ در مورد «حق تشکیل سازمان و مذاکره دسته جمعی» است. گرچه کشور ایران به این دو مقاوله نامه نپیوسته است اما بر اساس اعلامیه «اصول و حقوق بنیادین کار»، دولت‎ها مقید به رعایت مفاد آن‎ها هستند گرچه بدان نپیوسته باشند. در «میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی» که ایران آن را پذیرفته است، موادی در مورد حقوق کارمندان یافت می‌شود. به هر حال، امکان این که معلمان به مراجع بین‏المللی گزارش بدهند، وجود دارد اما شکایت به معنای خاص امکان پذیر نیست.
موفق باشید.