سوگواره‌ای بر مرگ صاحب موبی دیک با چاشنی کباب و نان داغ

نسیم رستمی

از اولین رستوران‌های که ایرانیان تازه وارد به منطقه واشنگتن دی‌سی و حومه با آن آشنا می‌شوند و رفاقت‌ ساده‌شان را با آن برای همیشه به عنوان یک مهاجر ایرانی حفظ می‌کنند رستوران موبی دیک یا نام کاملش «خانه کباب موبی دیک» است. رستوران موبی دیک نه تنها غذای ایرانی دارد بلکه قیمتش هم ارزان است. ایرانی‌ها راحت می‌توانند یک خورش قیمه یا قورمه سبزی یا کباب را با کمتر از ۱۲ دلار با نان‌ تنوری به مقدار کافی میل کنند. چه جای بهتر از اینجا یک ایرانی خوش خوراک می‌تواند در آمریکا پیدا کند.

خیلی از ما ایرانی‌ها تا روز پنجشنبه ۱۹ اردیبهشت نمی‌دانستیم صاحب رستوران‌های زنجیره‌ای موبی دیک چه کسی است. تازه وقتی ند داریوش، فرزند بزرگ او خبر فوتش را اعلام کرد متوجه شدیم صاحب موبی دیک مورد علاقه ما، شخصی به نام داریوش بنیان‌گذار بوده که در روز ۱۹ اردیبهشت در سن ۶۶ سالگی در اثر بیماری قلبی درگذشت.

داریوش که در میان آمریکایی‌ها با نام (مایک) شناخته می‌شد یکی از ایرانی‌های مهاجر و ساکن ایالت مریلند آمریکا بود. او ۳۰ سال پیش اولین رستوران خود را در منطقه بتزدا مریلند راه‌اندازی کرد. در سال ۱۹۸۹ آن قدر ایرانی در مریلند نبود، او در رستورانش فقط صبحانه آمریکایی و ناهار سرو می‌کرد. اما کار و بارش چندان رونقی نداشت تا اینکه تنور سنتی ایرانی را در رستوران نصب کرد و پخت نان تافتون را به لیست غذاهایش اضافه کرد. بعدتر هم فکر کرد بهتر است صبحانه‌ و ناهار آمریکایی را جمع کند و به جای آن خیلی راحت‌تر و بهتر  پلو و خورشت و کباب ایرانی بدهد.

کم‌کم تعداد مهاجران ایرانی هم در ایالت مریلند، ویرجینا و دی سی آمریکا بیشتر شد. البته مشتریان موبی دیک فقط ایرانی نیستند، هر ملیتی که دوست‌دار برنج، کباب و مرغ و خورشت‌های ایرانی باشد جایش ظهرها و غروب‌ها در موبی دیک است.

مایک داریوش دومین شعبه موبی دیک را سه سال بعد، در سال ۱۹۹۲ در محله جورج تاون شهر واشنگتن افتتاح کرد. جورج تاون یکی از مناطق زیبا و توریستی دی سی به حساب می‌آید که پر از رستوران، کافه و مغازه کنار رودخانه است بعدتر تعداد شعبه‌های موبی دیک در منطقه مریلند، ویرجینیا و دی سی روی هم به ۲۴ شعبه رسید.

طعم قورمه سبزی به روغن افتاده در غربت

یکی از روزنامه‌نگاران ایرانی ساکن مریلند که حدود ۱۰ سالی است به آمریکا مهاجرت کرده به ایران وایر گفت: «موبی دیک رستوران مورد علاقه من است. درست است که کیفیت غذایش خیلی خوب نیست اما برای قیمتش خوب است. پاتوق من و دوستان ایرانی‌ام است. کنار خوردن کباب با هم معاشرت می‌کنیم، بحث سیاسی می‌کنیم و ساعت خوش و خوبی را داریم.»

این روزنامه‌نگار که نمی‌خواهد نامش عنوان شود با خنده می‌گوید: «خوبی دیگرش هم این است که گاهی ته دیگ‌های چرب هم بغل غذایت می‌گذرد. چی از این بهتر. به جای اینکه برویم فست فود بخوریم با همان پول غذای ایرانی می‌خوریم. البته غذایش واقعا در رده فست فود نیست، چیزی بین آن و غذای خوب رستوران کلاسیک است.»

یک وکیل ایرانی که محل کارش نزدیک یکی از شعبه‌های موبی دیک است می‌گوید: «بیشتر مشتری‌های ایرانیم برای امر طلاق هستند. خیلی از وقت‌ها با مشتریانم به موبی دیک می‌رویم تا در آنجا با آرامش حرف‌هایمان را بزنیم. هم ناهار خوردن است و هم کار. یک جوری مشتری‌هایم که از پروسه طلاق عصبانی و ناراحت هستند کنار نان  و کباب آرام می‌گیرند و حرف‌های‌شان را راحت‌تر می‌زنند.»

پسر جوان ایرانی - آمریکایی هم معتقد است موبی دیک یک جای خوب برای ملاقات با دوست دخترانش است: «موبی دیک یکی از مکان‌های خوب برای (دیت) کردن با دختران خارجی است. گران نیست و می‌توانم مهمانشان کنم. آنها هم خوشحال هستند که آنها را با غذای متفاوت آشنا کردم. اما هیچ‌وقت دختر ایرانی را به موبی دیک نمی‌آورم چون آنها توقع دارند که به بهترین رستوران‌های ایرانی ببرم‌شان.»

و زن کارمند اداره مالیات که محل کارش نزدیک موبی دیک بتزدا است می‌گوید او یک روز در هفته به عشق قرمه سبزی به موبی دیک می‌رود: «پختن غذای ایرانی اینجا سخت است چون وقت زیاد می‌برد. بعضی اوقات چند پرس غذا اضافی هم می‌گیرم و برای بقیه روزهای هفته در فریزر می‌گذارم.»

اما هیچ‌کدام از آنها نمی‌دانستند که صاحب اصلی موبی دیک چه کسی بوده، چه شکلی بوده و اساسا چند سال پیش اولین موبی دیک را در مریلند افتتاح کرده است. آن وکیل ایرانی می‌گوید: «خدا آقای داریوش را رحمت کند. اما مهم نبوده که ما نمی‌دانستیم صاحب موبی دیک چه کسی است. مهم این است که ما هر بار با سیر شدن و لذت بردن از غذاهایش، خوشحال از در رستورانش بیرون می‌رفتیم.»

رستوران زنجیره‌ای موبی دیک که به یکی از فست‌فودها نیز معروف است با صندلی‌های چوبی، کارد و چنگال‌ و بشقاب‌های یک بار مصرفش سعی در احیای فرهنگ غذای ایرانی در جای دیگر،  خیلی دور از وطن را دارد.

سایت «واشنگتن بیزینس جورنال» نوشته است خانه کباب موبی دیک ششمین رستوران‌ بزرگ زنجیره‌ای به حساب می‌آید که دارای ۲۴ شعبه در دی سی، مریلند و ویرجینیا است.

خانه کباب موبی دیک برنده جایزه بهترین فست فود از سوی اتحادیه رستوران‌های واشنگتن در سال ۲۰۱۸ شد.

حالا از این به بعد شید اکثر مهاجران ایرانی بدانند که وقتی به موبی دیک محبوب‌شان می‌روند صاحب آن مایک یا داریوش فوت کرده اما روزگاری به مدت ۳۰ سال صاحب و مدیر موبی دیک بوده است.