آیدا قجر
هفته گذشته مجلس نمایندگان استرالیا با طرحی موافقت کرد که انتقال پناهجویان بیمار را به از کمپهای پناهجویی و خارج از استرالیا به داخل کشور تسهیل میکند. این نخستینبار از سال ۱۹۲۹ است که دولت استرالیا در رایگیری برای قانونی کلیدی از مجلس این کشور شکست میخورد. اما دولت ساکت ننشست و دستور به بازگشایی کمپی داد که پیشتر در جزیره کریسمس، بسته شده بود.
در پی تصویب این طرح در مجلس بود که بهروز بوچانی، پناهجوی ایرانی که به تازگی برنده بالاترین جایزه ادبی استرالیا شده است در توییتر خود نوشت: «این یک لحظه تاریخی برای تمامی پناهجویان حاضر در جزیره مانوس و کمپ نارو به شمار میرود. اکنون بسیاری از مردم از اینکه به خدمات پزشکی دسترسی پیدا میکنند، خوشحال هستند. بالاخره پارلمان استرالیا به انسانیت رای داد.»
بوچانی از شش سال پیش در جزیره مانوس زندگی میکند و به «صدای مانوس» شهرت یافته است. اطلاعرسانیهای او از وضعیت پناهجویان جایزه مولتیمدیای سازمان عفو بینالملل استرالیا را برایش به همراه داشت. پیشتر فیلم او به نام «چوکا، الان ساعت چنده؟» درباره وضعیت پناهجویان و مهاجران این جزیره به جشنواره فیلم لندن راه یافت. با این وجود او همچنان در مانوس زندانی است.
حالا با وجود مصوبه جدید پارلمان استرالیا، اکسات موریسون، نخستوزیر این کشور خبر داده است که مرکز نگهداری پناهجویان در جزیره کریسمس دوباره فعال خواهد شد. به باور دولت اقدام اخیر مجلس این کشور باعث رشد ورود پناهجویان به استرالیا خواهد شد. مرکز پناهجویی جزیره کریسمس از ماه اکتبر سال گذشته تعطیل شده بود. دولت استرالیا یک ماه پیش هم اعلام مکرده بود که به دلیل کاهش ورود غیرقانونی پناهجویان میخواهد دو مرکز نگهداری آنها در شهرهای ملبورن و سیدنی را نیز تعطیل کند.
دولتی که به «مهاجرستیزی» معروف است، تصمیم گرفته است کمپ تعطیل هم بازگشایی شود تا مبادا استرالیا دوباره با موج ورود پناهجویان مواجه شود. در حال حاضر هشت مرکز نگهداری پناهجویان در این کشور فعالیت میکند که تنها در جزایر «مانوس» و «نارو» نزدیک به هزار پناهجو زندگی میکنند. پناهجویانی که طبق قوانین استرالیا وقتی از راه دریا وارد این کشور میشوند، در مراکز پناهجویی خارج از خارک استرالیا در شرایطی نگهداری میشوند که به باور آنها فرقی با زندان ندارد.
فقدان دسترسی به بهداشت و درمان، نبود امکانات اولیه، محکوم ماندن به ماندگاری در جزایر اطراف استرالیا در کنار عدم پناهجوپذیری این کشور، باعث شده که پناهجویان مختلف سالها در شرایطی غیرانسانی نگهداری شوند. اگرچه محل نگهداری پناهجویان توسط دولت این کشور «کمپ» خوانده میشود اما در واقع بازداشتگاهی برای مجازات پناهجویان است به خاطر ورود غیرقانونی به خاک استرالیا.
سالهاست که شرایط مراکز پناهجویی وابسته به استرالیا مورد خشم نهادهای حقوق بشری قرار میگیرد اما اقدامی علیه متوقف کردن این روند برداشته نشده است. اواخر سال ۲۰۱۷ بود که جولی بیشاپ، سرپرست نخستوزیری استرالیا گفته بود: «استرالیا هیچ قایقی را که حامل مهاجران باشد نمیپذیرد. کسانی که پناهنده نیستند و هیچ حقی ندارند، باید به خانهشان بازگردند.» پس از این اظهارات بود که دولت پاپوآ گینهنو، آب و برق بازداشتگاه جزیره مانوس را قطع کرد.
در ژوئیه ۲۰۱۳ بود که پلیس محلی پاپوآ به همراهی تعدادی از افراد بودمی به بازداشتگاه حمله کرد و پناهجویان را مورد ضرب و شتم قرار داد. رضا براتی، پناهجوی ۲۳ ساله ایرانی در همین حمله جان باخت. همان سال ۲۰۱۳ بود که حزب کارگر در استرالیا شکست خورد و دولتی روی کار آمد که به شدت «مهاجرستیز» توصیف میشود. از آن تاریخ به بعد پناهجویان به بازداشتگاه یا همان مراکز نگهداری منتقل میشوند و ممکن است که سالها در انتظار پذیرش پناهجوییشان بمانند بدون آنکه از امکاناتی بهرهمند باشند.
برای همین بود که پناهجویان ایرانی با کمک بهروز بوچانی انیمیشن کوتاهی ساختند تا جهان را با آنچه در مانوس میگذرد آشنا کنند. مستندی ۱۵ دقیقهای به نام «تماسی از ناکجا».
با وجود انتشار اخبار و گزارشهای بسیاری از شرایط پناهجویی در استرالیا و تصمیمات ضدانسانی دولت این کشور در نگهداری از آنها، همچنان هستند پناهجویانی که برای رسیدن به این کشور جان خود را به خطر میاندازند و در نهایت با زندان مواجه میشوند. اگرچه دولت استرالیا اعلام کرده که روند ورود غیرقانونی به این کشور کاهش داشته است، اما همچنان برخی از پناهجویان ایرانی به قصد استرالیا راهی سفر قاچاقی میشوند.
پس از سال ۲۰۱۵ و باز شدن مرزهای اروپا روی پناهجویان بود که مسیر پناهجویی به سمت اروپای غربی و شمالی رونق بیشتری گرفت. بسیاری توانستند خود را به اروپا برسانند و گروه بیشتری در مسیر ماندهاند یا با سختگیری دولتها در عبور و مرور از مرزها، رسیدنشان به مقصد ماهها و گاه سالها به طول میانجامد.
حالا دولت استرالیا نگران است که در پی تصویب لزوم رسیدگی بهداشتی و درمانی به پناهجویان زندانی در مراکز نگهداری، باز هم مهاجران قصد رسیدن به خاک این کشور را داشته باشند و کمپها و بازداشتگاههای تعطیل، مجدد بازگشایی شود. رویکرد دولت استرالیا که به گفته بسیاری از پناهجویان از جمله بهروز بوچانی «خشونت سیستماتیک» علیه آنهاست، به سمت بازگشایی دوباره مراکز غیرانسانی نگهداری از آنها میچرخد اما از رسیدگی پزشکی و درمانی به پناهجویان میهراسد.
شما هم میتوانید خاطرات، مشاهدات و تجربیات خود از قاچاق انسان، پناهندگی و مهاجرت به اشتراک بگذارید. اگر از مسئولان دولتی یا افراد حقیقی و حقوقی که حق شما را ضایع کردهاند و یا مرتکب خلاف شدهاند شکایت دارید، لطفاً شکایتهای خود را با بخش حقوقی ایران وایر با این ایمیل به اشتراک بگذارید: info@iranwire.com
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر