از نظر قانونی چه کسی باید خسارات مغازه داران ساختمان پلاسکو را جبران کند؟

سلام! پدر من یکی از مغازه داران ساختمان پلاسکو بود که چند وقت پیش آتش گرفت. مغازه پدر من هم خراب شده و بنیاد مستضعفان در مجتمع تجاری نور موقتا مغازه داده به پدرم. واقیتش این مجتمع اصلا رونق ندارد و هیچ کس راضی نیست. مغازه پدرم در پلاسکو سرقفلی بود و الان معلوم نیست خسارتها را چه کسی باید پرداخت کند. هر کس هم یک حرفی می زند و همه مغازه دارها سردرگم هستند. من دو سوال از خدمتتان داشتم. آیا بنیاد مستضعفان قانونا باید پلاسکو را بازسازی کند و مغازه ها را برگرداند؟ سوال دومم اینکه پدرم چکها را در مغازه نگه می داشت. از چند نفر که بدهکار بود چک گرفته بود اما الان چکها سوخته. با بدهکارها تماس گرفتیم. دو نفرش می گن که بدهکار نیستیم برو شکایت کن و خلاصه دارن سوء استفاده می کنن. الان تکلیف چکهایی که سوخته چیست؟

سلام! خدمتتان عرض شود که وضعیت حقوقی ساختمان پلاسکو کمی پیچیده است و در مورد حق کسب و پیشه و تجدید بنا اختلاف نظرهای بسیاری وجود دارد. بر طبق قانون مدنی ایران قرارداد اجاره با خراب شدن عین مستاجره منفسخ می شود. چون سرقفلی نیز ماهیت اجاره دارد بنابراین بعضی ها معتقدند که حق سرقفلی کسانی که مغازه شان سوخته است از بین رفته است به همین دلیل نمی توان بنیاد مستضعفان را ملزم به تجدید بنا و تحویل مغازه ها به صاحبان سرقفلی کرد. اما در مقابل بعضی ها می گویند بنیاد باید ساختمان را از نو بسازد و مغازه ها را به صاحبان سرقفلی بدهد. آنچه که از قوانین ایران بر می آید این است که با خراب شدن ملکی دیگر حق کسب و پیشه یا همان سرقفلی از بین می رود و نمی توان مالک را ملزم به تجدید بنا کرد.  اما در هر حال با توجه به اینکه شهرداری بارها به بنیاد تذکر داده است که ساختمان ایمن نیست و عدم انجام تعمیرات ساختمان از طرف بنیاد عامل اصلی ریزش ساختمان بوده است، بنیاد مستضعفان مسئول پرداخت کلیه خسارات خواهد بود. یعنی سرقفلی به نرخ روز محاسبه شده و به صاحبان داده می شود و همچنین دیگر خسارتها از جمله از بین رفتن اموال مغازه دارها. در مورد سوال دیگرتان عرض شود که اگر چکها سوخته است و بدهکار حاضر به قبول دینش نیست باید از راههای دیگری دین ثابت شود. اگر قراردادی بوده است باید به دادگاه ارائه دهد. فاکتور اجناسی که پدرتان فروخته است اگر موجود باشد به درد خواهد خورد. در نهایت اگر هیچ گونه مدرکی موجود نباشد باید از طریق شهادت اثبات شود. متاسفانه به صرف ادعای پدرتان وجود دین ثابت نخواهد شد. موفق باشید!