مناظره اول؛ بازی خطرناک و جذاب جهانگیری و روحانی

واقعیت ملموس مناظره اول کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ایران این بود که حسن روحانی، مهم ترین چهره حاضر در جمع، اصلا انتظارات را برآورده نکرد. او خیلی کند و کلی حرف می زد، زمان بندی را رعایت نمی کرد، عصبی می شد و یک مورد دستانش می لرزید، به اتهامات دقیق جواب نداد. در مقابل اما اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور همه نکات فوق را رعایت کرد، خیلی زود استارت زد و تا ته هم گاز داد. او خیلی منسجم و با تکیه بر اعداد و ارقام حرف می زد. حرف زدنش شناسنامه دار بود: یک مدیر اجرایی باسابقه اصلاح طلب که مسلط و سخنور است. او تاکتیک های متنوعی برای دفاع و حمله داشت و خیلی زود و صریح مقابل انتقادات محمدباقر قالیباف از دولت ایستاد و حداقل پنج بار به سختی به قالیباف حمله کرد. حملات او آنقدر زیاد و موثر بود که بارها قالیباف را وادار کرد انرژی اش را صرف مهار جهانگیری کند. اینکه قالیباف در مناظره مجبور بود مرتب به روحانی حمله کند ولی در مقابل جهانگیری از خودش دفاع کند، او را به اندازه کافی عصبانی کرده بود تا جایی که به کاندیداشدن جهانگیری معترض شد. مشکل مهم قالیباف این است که علیرغم اینکه در مناظره تنها بود و به شدت مورد حمله قرار گرفت، شخصیت مظلومی نداشت. مظلوم نمایی یک فاکتور مهم در جلب توجه رای دهندگان است ولی شخصیت کاملا تهاجمی قالیباف و کارنامه موجودش، امکان بازی با این برگ را از او گرفته است.

قالیباف درعین حال در ترسیم تصویر یک رقیب جدی از خودش موفق بود. ابراهیم رئيسی مانند مصطفی میرسلیم و مصطفی هاشمی طبا در دعواهای این سه نفر دیده نشد. دیده شدن در مناظره خیلی مهم است. کاندیدایی که دیده نشود، نمی تواند سایر برنامه های انتخاباتی خودش را با موفقیت به پیش ببرد و حامیانش هم انگیزه کافی برای جنگیدن ندارند. به طور طبیعی قرار نیست و انتظار زیادی نمی رود که حامیان رئیسی بعد از این مناظره به سمت قالیباف سرازیر شوند ولی می توان پیش بینی کرد که بعد از این مناظره تعداد حامیان رئیسی افزایش محسوسی نداشته است و این بدترین شروع برای کاندیداست.

یک نقطه ثقل دیگر تلاش های قالیباف این بود که علاوه بر شکل دهی دوقطبی بین خودش و روحانی، دوگانه ۹۶درصد – ۴درصد را شکل دهد، دوقطبی محرومان – اشراف. او امشب موفق نشد با توجه به حضور جهانگیری دوگانه قالیباف-روحانی را شکل دهد ولی در زمینه دوگانه محرومان – اشراف تا حدودی پیش رفت. جنس حملاتی که قالیباف به روحانی کرد و با مردم درباره وضعیت بد اقتصادی و بیکاری حرف زد، عامه فهم تر بود و مردم درباره اش قانع شده اند. اسحاق جهانگیری با اشاره به نوع مدیریت شهری قالیباف در تهران تاحدودی این پاتک را خنثی کرد ولی به نظر می رسد تیم آنها باید تمرکز بیشتری در این زمینه کنند.

مشکل مهم تر زوج روحانی و جهانگیری اما در آینده می تواند رخ دهد. کم نیستند کسانی که امروز در فضای مجازی نوشتند به اسحاق جهانگیری رای می دهند. می توان پیش بینی کرد بعد از مناظره امروز شاهد رشد سبد رای جهانگیری هم باشیم و شاید برخی اصلاح طلبان هم مدعی شوند که اکنون یک فرد با هویت اصلاح طلبان در میدان مناظره ها داریم، پس بهتر است روی همین فرد تکیه کنیم. طبق قاعده تعریف شده، قرار است در روزهای آینده و احتمالا پس از مناظره سوم، اسحاق جهانگیری به سود حسن روحانی کناره گیری کند. اما آیا هیچ تضمینی وجود دارد که سبد رای اسحاق جهانگیری به طور کامل به حسن روحانی منتقل شود؟ اگر اسحاق جهانگیری به روند صعودی خود ادامه دهد و تبدیل به یک بخت مهم پیروزی شود، کناره گیری او نمی تواند یک نوع احساس سرخوردگی و بازی خوردن را در میان رای دهندگان ایجاد کند؟ این وضعیتی است که باید تیم انتخاباتی روحانی-جهانگیری به ویژه حسن روحانی در روزهای آینده مدیریتش کنند. آنها یک بازی جذاب و خطرناک را شروع کرده اند.