شورای نگهبان بر چه اساسی صلاحیت کاندیداها را رد یا تایید می‌کند

سلام! آیا در قانون اساسی آمده که شورای نگهبان اختیار تمام و کمال در رد یا تایید صلاحیت را دارد؟ شورای نگهبان بر چه اساسی صلاحیت بعضی را رد می کند و بعضی ها را تایید؟ مگر در قانون شرایط رئیس جمهور شدن ذکر نشده است؟

سلام! در قانون اساسی ایران در مورد تایید یا رد صلاحیت و نحوه و مرجع آن اصلی وجود ندارد فقط اصل نود و نه ذکر کرده که شورای نگهبان وظیفه نظارت بر انتخابات را دارد. خود شورای نگهبان در سال 1370 در یک تفسیر از این اصل نظر داد که: « نظارت‌ مذكور در اصل نود و نهم‌ (99) قانون‌ اساسي‌ استصوابي‌ است‌ و شامل‌ تمام‌ مراحل‌ اجرايي‌ انتخابات‌ از جمله‌ تأييد و ردّ صلاحيت‌ كانديداها مي‌شود.» حال اینکه این تفسیر چه قدر درست است یا نه جای تامل و بحث وجود دارد. بسیاری از حقوقدانان معتقدند که شورای نگهبان نباید به صورت استصوابی و تام الاختیار اجازه رد یا تایید صلاحیت را داشته باشد اما به هر حال این تفسیر از قانون اساسی لازم الاتباع است. در مورد ضوابط بررسی صلاحیتها عرض شود که قانونگذار ضابطه های روشن و مشخصی تعریف نکرده بلکه با ذکر واژه های کلی دست شورای نگهبان را باز گذاشته است. مثلا اصل 115 در شرایط رئیس جمهور واژه های مدیر و مدبر، امانت و تقوی و حسن سابقه را آورده است. و یا اینکه ذکر کرده رئیس جمهور باید سیاسی باشد. معلوم نیست که مدیر و مدبر کیست و یا چه کسی امانتدار است و چه کسی نیست! شورای نگهبان نیز موظف نشده است که دلایل رد صلاحیت نامزدها را بیان کند. این عبارات مبهم و کلی باعث شده تا شورای نگهبان در بررسی صلاحیت ها به دلخواه خود عمل کند. ضمنا مرجع بالاتری از شورای نگهبان که بشود نسبت به تصمیمات شورا اعتراض کرد وجود ندارد. خود شورای نگهبان مرجع رسیدگی به اعتراض به رد صلاحیتها است و این امر عادلانه به نظر نمی رسد.