جمشید اسدی
«ولادیمیر پوتین»، رییس جمهوری روسیه در روز پنج اسفند ۱۴۰۰ فرمان حمله به اوکراین ۴۴ میلیون نفری را صادر کرد و برای تهاجم خود چهار دلیل آورد:
اوکراین امنیت و توسعه روسیه را تهدید می کند.اوکراین دست به نسل کشی روس تبارها زده است.اوکراین از سال ۲۰۱۴ میلادی که در آن «ویکتور یانوکوویچ»، رییس جمهوری متمایل به روسیه پس از ماهها اعتراض خیابانی، از قدرت کناره گرفت، به دست افراطیها و بلکه نازیها افتاده است.اوکراین هرگز به عنوان کشور مستقل وجود نداشته و همواره بخشی از روسیه بوده است.
ما در این نوشته به ۱۰ کتاب و گزیدهای از هر یک اشاره میکنیم تا نشان دهیم که هر چهار اتهام ولادیمیر پوتین بی پایهاند.
۹ کتاب از ۱۰ کتابی که برگزیدیم، از میان ۱۱ کتابی هستند که هموندان جوان «جامعه سازندگان جهانی» (Global Shapers Community)، وابسته به «مجمع جهانی اقتصاد» (World Economic Forum) برای درک عمیقتری از اوکراین شناسایی و معرفی کردهاند.
جامعه سازندگان جهانی شبکهای با بیش از ۱۰هزار جوان زیر ۳۰ سال از ۱۵۰ کشور جهان است که با پشتیبانی مجمع جهانی اقتصاد برای برکشیدن ثروت جامعههای محلی و نیز کمک به اهداف توسعه پایدار سازمان ملل متحد (United Nations Sustainable Development Goals) کوشش میکند.
کتاب دهم را خود برگزیدیم؛ کتاب شعری از «تاراس شوچنکو»، شاعر ملی اوکراین که برای هویت ملی این سرزمین سرود و آن را برکشید. شعر کوتاهی از او را نیز که به انگلیسی ترجمه شده است، به فارسی برگرداندیم.
عنوان: ۱۰۰ سال در گالیسیا: رویدادهایی که اوکراین و اروپای شرقی را ساختند
نویسندگان: دنیس اوگرین، آناستازیا اوگرین
کتاب به تاریخ «گالیسیا» اوکراینی و نیز داستانهای شگفتانگیز مبارزه برای بقا در برابر تهاجمها در این سرزمین میپردازد.
گالیسیا یک منطقه تاریخی و جغرافیایی است که در جنوب شرقی لهستان و غرب اوکراین امروزی قرار دارد و همواره در برآمد هر دو کشور تاثیر داشته است.
در سدههای میانه، این منطقه بخشی از پادشاهی گالیسیا و «ولینیا» بود. در سال ۱۳۵۲، پادشاهی لهستان، پادشاهی گالیسیا و ولینیا را ضمیمه کرد. پس از آن، این سرزمین از لهستان به امپراتوری اتریش رسید. امروز بخشی از گالیسیا تاریخی در اوکراین باختری قرار دارد.
عنوان: دروازههای اروپا: تاریخ اوکراین
نویسنده: سرهی پلوخی
نویسنده، تاریخدان «دانشگاه هاروارد» امریکا است و در این کتاب به بررسی هویت اوکراین از طریق زندگی شخصیتهای تاریخی اصلی این کشور، از قهرمانان تا فاتحانش میپردازد.
«سرهی پلخی» نشان میدهد اوکراین که روزی زادگاه روسیه، مرکز رفرمهای ارتدکس در مسیحیت و «سبد نان» اروپا بود، امروز نبردگاه قدرتها برای نفوذ در منطقه است.
اوکراین به معنی «سرزمین مرزی» است و از دیرباز چهارراه میان شرق و غرب، کاتولیک و ارتدکس و اروپا و آسیا بوده و از همین رو مرزهای آن بارها در پی معاهده، جنگ، تقسیم و الحاق تغییر کرده است. فرهنگ اوکراین هم برآمده از قومهای مختلف است.
پلوخی به هر بازهای از پیشینه اوکراین، از دوران باستان تا درگیریهای امروز و نیز بازی پیچیده نیروهایی که اوکراین امروز را پدید آوردهاند، میپردازد.
عنوان: زمین سیاه: سرزمین مرزی: سفری در طول تاریخ اوکراین
نویسنده: آنا رید
نویسنده، داستان اوکراین، نخستین خاستگاه تمدن «اسلاو» در هزار سال پیش تا جنگها بر سر تصاحب آن و نیز مبارزه برای ایجاد هویت ملی در این سرزمین را باز میگوید.
اوکراین در سال ۱۲۴۰ به تصرف مغولها در آمد و برای هفت قرن پس از آن، مورد یورش همسایگان دشمن همچون لیتوانیاییها، لهستانیها، روسها، اتریشیها و تاتارها شد.
عنوان: قحطی سرخ؛ جنگ استالین در اوکراین
نویسنده: ان اپلبوم
«استالین» در همه جا و به ویژه در کشاورزی به دنبال اشتراکی کردن اقتصاد بود.
کشاورزان و مردم اوکراین با سیاست اشتراکی همداستان نبودند و مقاومت کردند. استالین برای در هم شکستن مقاومت و پیاده کردن مسلک اشتراکی در اوکراین، این کشور را محاصره کرد و برانگیزنده قحطی شد که از ۱۹۳۱ سال تا ۱۹۳۳ به مرگ میلیونها اوکراینی انجامید.
عنوان: زمین سیاه: هولوکاست به عنوان تاریخ و هشدار
نویسنده: تیموتی اسنایدر
کتاب به دیدگاههای نوینی از اروپای شرقی میپردازد که تحلیلهای تازهای از فاجعه «هولوکاست» و خطراتی که داشت و دارد، ارایه میدهند.
واژه هولوکاست ریشه در زبان یونان باستان دارد و به معنی «کاملا سوخته» است. این واژه امروز به نسلکشی اشاره دارد که هیتلر و نازیها در جریان جنگ جهانی دوم از یهودیان در اروپا به راه انداختند.
عنوان: شب اوکراینی
نویسنده: مارسی شور
شب اوکراینی داستان انقلاب اوکراین در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۴ میلادی با اشاره به یاد و خاطره کسانی که در آن شرکت داشتند، است.
در سال ۲۰۱۳، بیشینه نمایندگان مجلس اوکراین به همکاری با اتحادیه اروپا رای دادند اما رییسجمهوری متمایل به پوتین، «یانوکوویچ»، از امضای توافقنامه همکاری و بازرگانی آزاد با اتحادیه اروپا سر باز زد و به جای آن، بر نزدیکی باز هم بیشتر به روسیه و اتحادیه اقتصادی اوراسیا پای فشرد.
مردم به مخالفت برخاستند و به خیابانها ریختند و کم کم خواستار کنارهگیری رییس جمهوری و دولت وقت شدند.
نیروهای مسلح و پلیس ضد شورش برای سرکوب به مقابله مردم رفتند و بسیاری را کشتند. بپاخاستگان اما عقب ننشستند؛ ساختمانهای دولتی را گرفتند و به سوی پارلمان پیش رفتند.
سرانجام در ۲۱ فوریه ۲۰۱۴، توافقنامهای بین رییسجمهوری یانوکوویچ و رهبران اپوزیسیون پارلمانی بر سر تشکیل دولت وحدت ملی موقت، اصلاح قانون اساسی و انتخابات زودهنگام دستینه شد.
عنوان: میدان اوکراین، جنگ روسیه: وقایع نگاری و تحلیل انقلاب بزرگواری
نویسنده: مایکلو وینیکیج
گزارشی از بپاخیزی و مبارزه و انقلاب اوکراینیها علیه رژیم متمایل و متکی به روسیه در سال ۲۰۱۴.
واژه «میدان» در عنوان کتاب، برگرفته از همان واژه میدان در زبان فارسی است و به میدان بزرگ «نزالهژنوستی» (میدان «استقلال») در مرکز شهر کیف اشاره دارد که همواره میعادگاه بیشینه تظاهرات اوکراینیها است.
عنوان: اوکراینیها، ملتی دور از انتظار
نویسنده: اندرو ویلسون
نویسنده به روابط پیچیده میان اوکراین و روسیه و روایتهای گوناگون اوکراینیها و روسها از این سرزمین و نیز به جستارهایی میپردازد که از زمان استقلال اوکراین در سال ۱۹۹۱ همچنان در مورد هویت و فرهنگ و مذهب ادامه دارند.
عنوان: از «اوکراین» تا اوکراین: یک تاریخ معاصر (۱۹۹۱-۲۰۲۱)
دبیران: گئورگی کاسیانوف، میخایلو میناکوف، متیو روژانسکی
تاریخچهها و داستانهایی از مردم و کشور اوکراین از زمان استقلال در سال ۱۹۹۱ تا آستانه سال حمله روسیه به این کشور.
عنوان: شعر تاراس شوچنکو
نویسنده: تاراس شوچنکو (Tarass Shevtchenko)
کتاب شاعر ملی اوکراین: «تاراس هریهورویچ شوچنکو» (۱۸۱۴ - ۱۸۶۱) را به نام «کوبزار تاراس» و تنها زبان «کوبزار» (گونهای سراینده و چکامهسرا) هم میشناسند. او شاعر، نویسنده، نگارگر، چهره سیاسی و قومنگار اوکراینی بود و ادبیات، زبان و نقاشی نوین اوکراینی را بنیاد نهاد.
شوچنکو در سال ۱۸۴۴ به دلیل هواداری و تبلیغ استقلال اوکراین، سرودن اشعار به زبان اوکراینی و تمسخر خاندان امپراتوری روسیه محکوم شد. طبق گزارش پلیس مخفی روسیه، او قهرمان استقلال بود.
شعری از تاراس شوچنکو و ترجمه آن از انگلیسی
زمانی که مردم،
بگذار بیآرامم، بگذار دراز کشم
در میان دشتهای گسترده اوکراین.
بگذار ببینم
کشتزارهای بیکران و شیبهای تندی را که
این قدر گرامی میدارم.
بگذار بشنوم
غرش بلند دنیپرو* را.
و زمانی که خون
دشمنان اوکراین جریان مییابد
در آبهای آبی دریا،
زمانی است که از یاد خواهم برد،
کشتزارها و تپهها را
و همه را وا میگذارم و خدا را میخوانم.
تا آن زمان، خدایی نمیشناسم.
پس من را به خاک بسپار، برخیز و زنجیرهایت را بگسل.
آزادی خود را آبیاری کن
با خود ستمگران.
و آنگاه مرا با زمزمههای آرام به یاد آر
و با واژههای مهربانانه
در خانواده بزرگ
نو آزادگان
*دنیپرو: شهری در مرکز اوکراین در کنار رود دنیپرو
و اما سخن پایانی حتی نیم نگاه شتابزدهای به این کتابها نشان میدهد که مردم اوکراین تاریخ مشترک بلندی دارند و با وجود سختیهای بسیار، در کنار هم ماندهاند و فرهنگ ویژهای به وجود آوردهاند و بیتردید از همین رو است که برای دفاع از میهن به پا خاستند و مقاومت شیردلانهای کردند که پوتین انتظار آن را نداشت.
مردم اوکراین با چنین مقاومتی هویت ملی توانمندتری خواهند داشت و این همان است که پوتین دوست نمیدارد.
از بخش پاسخگویی دیدن کنید
در این بخش ایران وایر میتوانید با مسوولان تماس بگیرید و کارزار خود را برای مشکلات مختلف راهاندازی کنید
ثبت نظر