گور دسته جمعی ۹ زن در روستای کلور شهرستان خلخال کشف شد

استان وایر- بقای استخوان پوسیده پیکر ۹ زن که به صورت دسته‌جمعی در یک دالان گور مانند اتاقکی پوسیده شده‌اند، در شهر «کلور» از توابع شهرستان خلخال در استان اردبیل کشف شد.

به نوشته ساوالان خبر، گور خانوادگی در شهر کلور در حالی صبح دیروز پیدا شد که شهرداری این شهر مشغول اجرای طرح عمرانی «بام شهر» کلور بود.

بنابراین گزارش، کارگران شهرداری پس از دیدن گور، به سرعت موضوع را به نیروهای انتظامی و اداره میراث فرهنگی شهرستان خبر دادند و بررسی‌ها آغاز شد. کارشناسان میراث فرهنگی استان در تشخیص اولیه، این اجساد را متعلق به ۹ زن عنوان کرده اند اگرچه تحقیقات روی آن ها هم چنان ادامه دارد.در این گور دسته‌جمعی، جسد ۹ زن به ترتیب در کنار هم در یک دالان و اتاقک به طول ۱۰ متر دیده می شود که با فاصله کم تر از نیم متر در کنار هم پوسیده و دارای استخوان‌های متلاشی‌شده هستند. بنابر نظر کارشناسان، به نظر می رسد دفن آن ها بدون هیچ خاک‌سپاری انجام شده است.

فرماندار خلخال به مهر گفته است هنوز قدمت دقیق آن مشخص نیست اما  اهالی منطقه می گویند اجساد متجاوز از ۱۰۰ سال قدمت دارند.«علی نظری»گفته است: «هنوز نمی‌توان علت خاصی برای دفن 9 زن در کنار هم عنوان کرد و هرگونه اظهارنظر در وضعیت فعلی خام و ناپخته است.»به گفته وی، بررسی‌های میراث فرهنگی استان در خصوص این گور باستانی هم چنان ادامه دارد و تا گرفتن نتیجه قطعی، عملیات عمرانی در این محل متوقف شده است.

مدیرکل میراث فرهنگی استان اردبیل نیز گفته است:«بعد از این اتفاق، عملیات عمرانی متوقف شده و میراث فرهنگی در جریان قرار می‌گیرد. در واقع، بلدوزر به دهانه یک حفره که در ارتفاعی کوه مانند بوده، برخورد کرده است.»حاجی‌زاده افزود: «همه نظرات فعلا یک نظریه اولیه است و قطعیتی ندارد ولی با این وجود، نمی‌توان این گور را گور باستانی دانست بلکه بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد متعلق به دوران اسلام معاصر با قدمت حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سال است. در آن مقطع متداول بود که مرده را به طور موقت در مکانی نگه داشته و سپس استخوان‌های وی به جای مقدسی از جمله مشهد یا قم انتقال می‌یافت.»وی گفت:«با توجه به وضعیت دفن و قرارگیری اجساد به شکل اسلامی، می‌توان استنباط کرد که این اجساد در واقع به عنوان مرده امانت در یک گور موقت کنار هم قرار داده شده‌اند.»

او در مورد زن بودن این اجساد گفت: «بررسی اندازه لگن استخوان‌ها نشان می‌دهد که همگی زنهستند که ما دهانه گور را مسدود کردیم و از اسکلت‌ها نمونه‌برداری شده تا مورد آزمایش قرار گیرند. با این وجود، این فرضیه محتمل‌ترین فرضیه است و ممکن است این زنان به دلیل بیماری از جمله وبا و طاعون و یا یک حادثه که برای همه آن ها اتفاق افتاده، به صورت دسته‌جمعی دفن شده‌اند.»

به گفته حاجی‌زاده، به نظر می‌رسد فرصت انتقال مرده امانت از گور موقت به دلیلی نامشخص فراهم نشده و اجساد در گور موقت تا به امروز باقی مانده‌اند.او یادآوری می کند: «شهرستان خلخال و شهر کلور از مناطق با سابقه باستانی است و حتی این اتاقک نیز در محل یک گورستان قدیمی و تاریخی کشف شده است.»

شهرستان کلور در خلخال یکی از مناطق با سابقه باستانی است که وجود گورهای تاریخی و قدیمی در آن پدیده دور از ذهنی نیست. به نوشته فارس، در این منطقه روستاهایی با قدمت بیش از سه تا چهار هزار سال وجود دارند و روستای باستانی «گیلوان» شاهرود، نمونه‌ای از روستاهای تاریخی استان اردبیل است. با این وجود، کارشناسان دلیل دفن ۹ زن در کنار یک دیگر را از موضوعاتی می‌دانند که نیازمند بررسی است. کشف معمای مرگ این ۹ زن به تعبیر کارشناسان می‌تواند از تاریخ و یا سابقه باستانی کلور پرده بردارد.